شما می‌توانید در مورد مدیریت ریسک (Risk Management) به طور رسمی اطلاعات کسب کنید؛ اما هنگام مدیریت ریسک در زندگی واقعی با بسیاری از اولویت‌های رقابتی، محدودیت‌های زمانی و شخصیت‌هایی که تبدیل تئوری مدیریت ریسک به اقدامات عملی را دشوار می‌کند، مواجه خواهید شد.
یادگیری تئوری مدیریت ریسک یک چیز است، اما اینکه چگونه ریسک را در زندگی واقعی مدیریت می‌کنید چیز دیگری است. در این مقاله، با استراتژی‌های مدیریت ریسک پروژه آشنا خواهیم شد.
از این استراتژی‌های مدیریت ریسک پروژه در زندگی واقعی به طور کامل استفاده کنید و آن‌ها را با هرکسی که می‌خواهد پروژه‌هایش را با مشکلات کمتر، بازگشت سرمایه بیشتر و احساس آرامش خاطر بیشتری مدیریت کند، در میان بگذارید.
انواع مختلف واکنش به ریسک چیست؟
نظریه مبتنی بر PMBOK، پنج نوع استراتژی پاسخ به ریسک را توصیف می‌کند: جلوگیری از ریسک، انتقال ریسک، تشدید ریسک، کاهش ریسک و پذیرش ریسک.
مدیریت ریسک در زندگی واقعی: فراتر از پنج واکنش ریسک
اگر شما هر نوع آموزش رسمی استراتژی مدیریت ریسک داشته‌اید، این پنج استراتژی پاسخ ریسک را از قبل حفظ بوده‌اید: اجتناب، انتقال، کاهش، تشدید، پذیرش.
شناختن آن‌ها شروع خوبی است اما استراتژی‌های توسعه‌یافته فراتر از شناخت پنج نوع واکنش به ریسک و به کار گیری آن‌ها در پروژه‌ها هستند.
آنچه ما در این مقاله بازگو خواهیم کرد این است که چگونه ما، به عنوان مدیر ریسک، باید فراتر از تئوری برویم، عوامل محیطی را در نظر بگیریم و از تجربیات خود در پروژه‌ها برای ایجاد رویکردهایی که واقعاً موثر هستند، استفاده کنیم.
۱۲ استراتژی مدیریت ریسک پروژه
کاهش ریسک در پروژه‌های واقعی اغلب منجر به برخی راه‌حل‌های ابتکاری و ترفندها می‌شود که در هیچ کتاب درسی یاد نخواهید گرفت. در اینجا لیستی از دوازده استراتژی مدیریت ریسک پروژه وجود دارد که طبق تجربه مدیران مختلف به دست آمده است:
۱- برای شروع بدانید که مدیریت ریسک به چه صورت است.
احتمالا شما می‌دانید مدیریت ریسک به چه صورت است. اما اگر اعضای تیم و سایر ذینفعان این را نمی‌دانند، چگونه می‌توان انتظار بهبود آن‌ها را داشت؟ اگر مربی برای کمک به تیم‌ها در بهبود توانایی‌های خود وجود نداشته باشد، به ندرت پیشرفت در مدیریت ریسک اتفاق می‌افتد.
مدیریت صحیح ریسک علاوه بر برخی مهارت‌های فنی اساسی، به مهارت‌های استثنایی بین فردی نیز احتیاج دارد. بنابراین برای پیشرفت، به تمرین مداوم و بازخورد از سوی متخصصان باتجربه نیاز است.
۲- از گزینه “اجتناب” استفاده کنید.
چندین استراتژی برای پاسخگویی به ریسک‌های منفی شناسایی شده از جمله اجتناب، انتقال، پذیرش، تشدید و کاهش وجود دارد. شما تصور می‌کنید که دارندگان ریسک بهترین پاسخ کنترل ریسک را انتخاب می‌کنند، اما بیشتر آن‌ها فقط دو پاسخ را انتخاب کرده‌اند: پذیرش و کاهش ریسک. مشاهده استراتژی‌های کاهش ریسک در مدیریت پروژه بسیار معمول است، اما بسیار کم دیده می‌شود که اجتناب از ریسک به عنوان یک گزینه استراتژیک به کار برده شود.
چند روش مشترک وجود دارد که می‌توانید از پاسخ اجتناب استفاده کنید. یکی از این موارد کاهش یا اصلاح دامنه است که در موارد شدید حتی می‌تواند به معنای عدم ادامه پروژه باشد.
۳- گزینه “انتقال” را نیز فراموش نکنید.
چگونه ریسک را منتقل می‌کنید؟ با یک استراتژی انتقال، هدف انتقال ریسک به شخص ثالث است. در حالی که روش معمول انجام این کار خرید بیمه است، برون‌سپاری زیرمجموعه‌ای از محدوده پروژه خود به یک پیمانکار فرعی نیز یک گزینه است.
یکی از مزایای اصلی استراتژی انتقال ریسک این است که می‌تواند ریسک‌های خاص را کاملاً از بین ببرد که نتیجه ایده‌آلی در مواردی است که شدت ریسک بسیار زیاد می‌باشد.
هشدار مهم: درست است که استراتژی اجتناب از ریسک و انتقال آن باید در نظر گرفته شود. با این حال، به خاطر داشته باشید که کارایی این‌ها در طول عمر یک پروژه کاهش می‌یابد. در حین شروع و برنامه‌ریزی، آن‌ها می‌توانند کاملاً موثر باشند. اما هنگامی که دامنه و رویکرد کاهش یافت، اجتناب یا انتقال ریسک می‌تواند بسیار پرهزینه باشد.
مانند همه پاسخ‌های ریسک، هیچ یک از این استراتژی‌ها رایگان نیستند، بنابراین مهم است که قبل از ارائه پاسخ، هزینه اجتناب یا انتقال در برابر تأثیرات مالی و غیرمالی موردانتظار برای تحقق ریسک متعادل شود.
