دوره تحلیل کسب و کار BABOK

دوره تحلیل کسب‌وکار BABOK به ۶ حوزه دانشی و ده‌ها تکنیک کاربردی در تحلیل کسب‌و‌کار می‌پردازد تا تحلیلگر کسب‌وکار بتواند با تحلیل استراتژیک کسب‌وکار، مسائل و فرصت‌های کسب‌وکار را شناسایی کند، و سپس با شناخت و تحلیل نیازمندی‌ها و انتظارات ذی‌نفعان و در نهایت طراحی و پیشنهاد راه‌حل و ارزیابی اثربخشی آن‌ها، خلق ارزش کند. این دوره برای کسب کامل مهارت‌های یک تحلیلگر کسب‌وکار برای استفاده در هر صنعت یا سازمانی طراحی شده است.

در این دوره مفاهیم، مهارت و تکنیک‌های تحلیل کسب و کار براساس استاندارد BABOK و طبق منابع موردتائید IIBA آموزش داده می‌شود. 

به دنیای تحلیل کسب‌وکار خوش آمدید! دنیایی پر از چالش، یادگیری‌های جدید و تغییرات فراوان که به افرادی شایسته و ماهر نیاز دارد که این تغییرات را درک کنند و بتوانند برای پیشرفت همگام با آن، راهکار ارائه دهند.

تحلیل کسب‌وکار همواره در صنایع مختلف و در سطوح مختلف کاری، وجود داشته است. از اولین تولیدکننده‌ای که برای تولید محصولش به نیاز مشتری رجوع کرد، تحلیل کسب‌وکار شروع شد. در پی آن، تحلیل استراتژی، تحلیل رفتار مصرف‌کننده، تحلیل بازار و رقبا، تحلیل فرایندها، تحلیل‌های مالی و … به اجزای دیگری از تحلیل کسب‌وکار تبدیل شدند؛ تا جایی که امروزه متخصصان هرکدام از این حوزه‌ها، خود را تحلیلگر کسب‌وکار می‌دانند، اما باید دقت کرد که تحلیل کسب‌وکار تجمیع و برآیند همه این‌هاست و به یک حوزه خاص محدود نمی‌شود.

اما چرا تحلیل کسب‌وکار در دنیای امروز این‌قدر مهم شده است؟

پاسخ این سؤال در انبوه پروژه‌هایی است که به‌صورت داخلی در سازمان یا برای کارفرماها و مشتریان اجرا شده‌اند؛ ولی موفقیت‌آمیز نبوده‌اند و در آخر آن ارزشی که انتظار می‌رفته، محقق نشده است. جالب است بدانید، براساس تحقیقات انجام‌شده، مهم‌ترین دلیل شکست پروژه‌های سازمانی این است که نیازهای ذی‌نفعان آن به‌درستی شناسایی و تحلیل نشده‌اند. برای این که درک بهتری از این موضوع حاصل شود، کمی به وضعیت موجود، مشکلات و نیازهای سازمانی که در آن کار می‌کنید بیندیشید؛ شما همواره با مشکلات یا سؤالاتی ازاین‌دست روبرو هستید:

• چرا درصد قابل‌توجهی از مشتریان ما ناراضی هستند؟
• چرا ریزش مشتریان ما زیاد است؟
• چرا پروژه‌های ما به آن اهداف و ارزش‌هایی که تعیین کرده بودیم، دست پیدا نمی‌کنند؟
• چرا استعفای کارکنان ما زیاد است؟
• چرا هزینه‌هایمان افزایش پیدا کرده است؟
• چرا نمی‌توانیم هم‌پای رقبایمان در بازار حرکت کنیم؟
• چرا فرایندهای سازمانی ما کند و دست‌وپاگیر هستند؟
• چرا نوآوری در سازمان ما مرده است؟
• چرا محصولات ما با نیازهای مشتریانمان هم‌خوانی ندارد؟
• چرا فروش خوبی نداریم؟
• و …

سازمانی نیست که بگوید با یک یا چند مورد ازاین‌قبیل مسائل دست‌وپنجه نرم نمی‌کند. حال براساس آن که سازمان موردنظر، دولتی باشد یا خصوصی، در فضای رقابتی باشد یا انحصاری و … ممکن است این مسائل متفاوت شوند، اما همگی در این نکته که همواره در سازمان مسائلی وجود دارد، مشترک هستند. آیا تابه‌حال روزی در دوران کاری شما بوده که بگویید سازمانتان هیچ‌گونه مشکلی ندارد؟ هیچ سازمانی نیست که در همه زمینه‌ها سرآمد باشد و مشکلی پیدا نکند. دیگر مهم نیست شما در بانک ملی کار می‌کنید یا شرکت دیجی‌کالا، یا شرکت شاتل یا یک شرکت نوپا در حوزه خدمات مالی نوآورانه. در هر سازمانی که باشید و در هر سمتی که باشید، شما مسئله یا فرصت‌هایی در پیش رو دارید، پس باید آن‌ها را تحلیل کنید و برایش راهکار ارائه دهید.

تحلیلگران کسب‌وکار هم با رهبران و مدیران ارشد و هم با مشتریان و کاربران کسب‌وکارها ارتباط برقرار می‌کنند تا بفهمند که چگونه تغییرات در محصولات، خدمات، نرم‌افزار و سخت‌افزار می‌تواند کارایی یک کسب‌وکار را بالا ببرد، بهبود ایجاد کند و ارزش را افزایش دهد. آن‌ها باید راهکارهایی را تعریف و ارائه کنند تا بتوانند بین آنچه از لحاظ فناوری امکان‌پذیر است و از لحاظ مالی و عملکردی منطقی است، تعادل برقرار کنند.

توجه کنید که تا اینجا فقط مسائل سازمانی را مورد توجه قرار دادیم. به غیر از مسائل، هر سازمانی با تعدادی فرصت هم روبرو است که استفاده به‌موقع و مناسب از آن‌ها می‌تواند موجب پیشرفت بیشتر سازمان شود. شناخت این فرصت‌ها، طراحی فرایندی برای رسیدن به آن‌ها و در نهایت خلق ارزش برای ذی‌نفعان نیز از وظایف تحلیلگران کسب‌وکار است. باتوجه‌به آنچه که گفتیم، می‌توانیم تصور کنیم که تحلیلگران کسب‌وکار در هر سمت و جایگاهی که باشند، به دنبال شناخت مسائل و نیازمندی‌ها و ارائه راهکار برای حل آن‌ها هستند.

بنا بر آنچه که گفته شد، انتظار داریم منبعی به‌عنوان مرجع اصلی برای تحلیل کسب‌وکار در اختیار داشته باشیم. تاکنون در دنیا موسسات مختلفی روی موضوع تحلیل کسب‌وکار کار کرده و راهنماهایی در این حوزه ارائه داده‌اند. BABOK مخفف Business Analysis Body of Knowledge به معنی «مجموعه دانش تحلیل کسب و کار»، چارچوبی است که تشریح می‌کند تحلیل کسب و کار چیست و چه وظایفی به عنوان اجزای تحلیل کسب و کار باید انجام شود و چه تکنیک‌ها و مهارت‌هایی برای انجام این وظایف لازم است؛ این چارچوب توسط IIBA (مخفف International Institute of Business Analysis) گردآوری و منتشر شده است.

چارچوب پیکره دانش تحلیل کسب و کار (BABOK) چارچوبی جهانی و شناخته شده در تحلیل کسب‌وکار است. راهنمای BABOK منعکس کننده این واقعیت است که تحلیل کسب و کار پیوسته در حال تکامل و نزدیک شدن به کاربری عملی در بسیاری از جنبه‌ها و حوزه هاست. این استاندارد تعیین کننده مهارت‌ها و دانشی است که مدیران از تحلیلگر ماهر در حوزه کسب‌وکار انتظار دارند.

هر وظیفه (تسک) در چارچوب BABOK به رسیدن به هدف تحلیل کسب و کار که رسیدن به یک راه‌حل (Solution) برای نیازمندی‌های ذی‌نفعان کسب و کار است، کمک می‌کند. BABOK به طور مستمر تحول و تغییر را در تحلیل کسب و کار را لحاظ می‌نماید. در حال حاضر ویرایش سوم این چارچوب منتشر شده و در دسترس قرار دارد. ساختار BABOK شامل فصول زیر می‌باشد:

• مفاهیم کلیدی تحلیل کسب و کار: تعاریف و اصطلاحات اصلی را در تحلیل کسب و کار تعریف می‌کند.
• حوزه‌های دانش: در این زمینه، چارچوب تحلیل کسب و کار، ۶ حوزه دانشی را تعریف می‌کند که شامل برنامه‌ریزی، استخراج نیازمندی‌ها، مدیریت چرخه عمر نیازمندی‌ها، تحلیل استراتژی، تحلیل نیازمندی‌ها و ارزیابی راه‌حل‌ها می‌باشد.
• شایستگی‌های اساسی: این بخش، رفتارها، ویژگی‌ها، دانش و شخصیت موردنیاز تحلیلگر کسب و کار را تعریف می‌کند.
• تکنیک‌ها: این قسمت ۵۰ تکنیک متداول و پرکاربرد حوزه تحلیل کسب و کار را معرفی می‌نماید.
• دیدگاه‌ها: این قسمت ۵ دیدگاه متفاوت در خصوص تحلیل کسب و کار را بحث می‌کند.

در این دوره، با مفاهیم و کاربردهای هرکدام از این مباحث آشنا شده و تکنیک‌های کاربردی منتخب تحلیل کسب و کار نیز بحث و تمرین می‌شود. از لحاظ کاربرد نیز این دوره به شما کمک می‌کند در سازمانتان یا واحدتان وضعیت فعلی و مطلوب را تحلیل و ترسیم و گام‌های عملی برای رسیدن به آن را اجرا کنید، و اگر دانشجو هستید در این دوره مهارتی را به دست می‌آورید که بتوانید با آن به سازمان‌ها کمک بزرگی کنید.