دوره چارچوب چابک SAFe

SAFe در سال ۲۰۱۱ معرفی شد و در ابتدا به آن “تصویر بزرگ سازمان چابک” گفته می‌شد.

SAFe توسط Dean Leffingwell ناشر کتاب پرفروش «نیازمندی‌های نرم افزاری چابک» ارائه شد. این چارچوب نحوه بهره‌بردن از متدهایی مانند کانبان، ناب، اسکرام و XP در تیم‌ها، برنامه‌ها و پورتلفولیو‌ها را توضیح ‌دهد.

در نمودار معماری کلی SAFe سه سطح اصلی در سه ردیف مشاهده می‌شود، سطح الزامات (Essentials) که پایین سطح از این معماری است بیشتر به حوزه عملیاتی و برنامه‌ریزی عملیاتی می‌پردازد. این حوزه شامل طراحی راه‌حل‌های جدید و به کار بستن راه‌حل‌های موجود می‌شود. کانبان، اسکرام، XP، DevOps در این حوزه قرار می‌گیرند. در سطح الزامات مفهومی با نام قطار انتشار چابک (Agile Release Train) وجود دارد که متشکل از تیم‌های اسکرام است که وظیفه دارند به Program Backlog ها به صورت پیوسته رسیدگی کنند. دقیقا مانند Team Backlog که در هر یک از تیم‌های اسکرام موجود است و اسپرینت‌ها بر اساس این Backlog ها شکل می‌گیرند. در پایین‌ترین سطح تیم‌های چابک را داریم که شامل اسکرام مستر، مالک محصول و اعضای متخصص می‌شوند. در یک سطح بالاتر که مربوط به ART ها است معمار/ مهندس سیستم، مدیر محصول و مهندس قطار انتشار را داریم و در بالاترین سطح از حوزه الزامات SAFe مالک کسب‌وکار قرار دارد.

سطح بعدی در این چهارچوب سطح راه‌حل کلان است، در این سطح هم مفهومی با نام Solution Backlog وجود دارد که مطابق با آن یک Solution train یا قطار راه‌حل شامل تامین‌کننده و سایر عوامل مورد نیاز برای پیاده‌سازی قابلیت وجود دارند. به این نکته توجه داشته باشید که هر قطار راه حل خود شامل یک یا چندین ART است. به طور کلی سطح راه‌حل کلان بیشتر به طراحی قابلیت‌های مورد نیاز مطابق با سبد خرید می‌پردازد. در این سطح نقش‌هایی مانند مدیر راه‌حل، معمار/ مهندس راه‌حل و مهندس قطار راه‌حل وجود دارند. وظیفه اصلی STEها این است که راهبری قطار راه‌حل را به دست داشته باشند تا مسیر قطار را در طی رسیدن به راه‌حل کلی طراحی شده هموار کنند، به عبارتی دیگر کانبان مربوط به راه حل را سازمان‌دهی می‌کنند. وظیفه معمار راه‌حل این است که از صحت اجرای فنی امور برای رسیدن به هدف طراحی شده در هر راه حل اطمینان حاصل کند. مدیریت راه‌حل نیز همانطور که از اسم آن مشخص است وظیفه مدیریت راه‌حل‌ها،‌ تعریف وشناسایی راه‌حل‌های مطلوب و شدنی در سطح کلان کسب‌وکار است.

بالاترین سطح در چهارچوب SAFe سطح پورتفولیو است. در این سبد مطابق با ماموریت سازمان و سایر عوامل تاثیرگذار در تصمیم‌گیری‌های کلان، استراتژی کلی تعیین می‌شود. سپس مطابق با این استراتژی مجموعه‌ای از کار‌ها در قالب پورتفولیو تعریف می‌شود و Portfolio Backlog بوجود می‌آید. سپس بر اساس جریان‌های توسعه و ایجاد ارزش، راه‌حل‌های مختلف تولید می‌شوند. در هر یک از جریان‌های ارزش مفهومی با نام Epic وجود دارد که درواقع هر کدام از آن‌ها شامل یک راه‌حل می‌شوند که در پایان هر Epic تحویل داده می‌شوند. دو نقش اصلی در این سطح تعریف می‌شود مالکان Epic که وظیفه راهبری هر Epic تا رسیدن به خروجی مطلوب را دارند. و معماران سازمانی، معمار سازمانی و تیم او افرادی هستند که تعریف و توزیع نقشه راه فنی موردنیاز برای حمایت از اهداف کوتاه مدت و بلندمدت کسب‌وکار را دارند. معمار سازمانی باید همه چیز را در مورد نیرو‌های معماری و اجازای تکنولوژیکی بداند که به او اجازه می‌دهد معماری گذار را ارائه دهد.

در چهار سطح اصلی امکان پیاده‌سازی مدل SAFe را در سازمان خود دارید.

• سطح الزامات که مطابق با توضیحات ارائه شده شامل مزایای اصلی رهبری ناب- چابک است. چابکی در سطح عملیات و تیم‌ها و تحویل چابک محصول.
• سطح راه‌حل‌های کلان که مطابق با توضیحات ارائه شده سازمان را در جهت ارائه راه‌حل‌های پیچیده سازمانی، تعامل با تامین‌کنندگان، مدیریت چندین ART مطابق با استاندارد‌های لازم توانمند می‌سازد.
• سطح سبدکاری سازمان را در جهت تطابق عملیات و استراتژی سازمان و سامان‌دهی یک یا چند جریان ارزش به طور همزمان توانمند می‌سازد.
• سطح کامل که شامل تمامی هفت شایستگی(مزیت) مدل و پشتیبانی کامل از سازمان می‌شود.