ماتریس ریسک چیست و چگونه مورد استفاده قرار می‌گیرد؟

ماتریس ریسک ابزاری است که برای ارزیابی ریسک و نمایان بودن آن با در نظر گرفتن احتمال در برابر شدت نتیجه استفاده می‌شود. ماتریس ریسک یک ماتریس ساده است که به منظور افزایش دانش و مشاهده ریسک‌هایی که به تصمیم‌گیری بهتر کمک می‌کند، به کار می‌رود.

ماتریس ریسک چیست؟

وقتی ضمانت مربوط به نتیجه یک انتخاب خاص وجود نداشته باشد، آن شرایط را ریسک می‌نامند. نتایج احتمالی یک تصمیم خاص با توجه به شدت آن، وزن و بر اساس ماتریس ریسک ترسیم می‌شوند.

ریسک‌هایی مرتبط با کسب و کار وجود دارد و اگرچه مهم است که در ایجاد کسب و کار ریسک شود، اما درک نتیجه ریسک (یا ماتریس ریسک)، شدت آن و اینکه آیا سازمان می‌تواند چنین ضربه‌ای را تحمل کند نیز به همان اندازه مهم است.

در نتیجه ترسیم ماتریس ریسک به منظور درک نکات منفی ریسک و شدت آسیب است.

مبانی ماتریس ریسک

سازمان‌ها می‌خواهند برای یک رویداد خاص آماده شوند که ممکن است بر کسب و کار تأثیر منفی بگذارد و این رویدادهای خاص به عنوان ریسک شناخته می‌شوند. با کمک ماتریس ریسک، یک شرکت نه تنها قادر به شناسایی عظمت ریسک است بلکه قادر است توضیح دهد که آیا می‌توان ریسک را کنترل کرد یا باید به طور کلی از آن جلوگیری کرد.

هنگام در نظر گرفتن مبانی ماتریس ریسک، دو عامل وجود دارد که باید در نظر گرفته شود: شدت و احتمال ریسک.

ماتریس ریسک به صورت یک باکس ارائه می‌شود که سمت چپ آن شدت ریسک است، در حالی که پایین آن احتمال ریسک را نشان می‌دهد. با کمک هر دوی این‌ها می‌توان شدت ماتریس ریسک را تعیین کرد.

احتمال

احتمال را می‌توان در پنج دسته طبقه‌بندی کرد که در آن‌ها ریسک ممکن است کاهش یابد. در ادامه این ۵ احتمال را آورده‌ایم:

• بعید

درصورتی که احتمال وقوع ریسک وجود نداشته باشد، آن را به عنوان نادر طبقه‌بندی می‌کنند و در دسته بعید قرار می‌گیرد. همانطور که از نام آن پیداست احتمال وقوع این ریسک بسیار نادر است و درصد ریسک در این گروه خاص کمتر از ۱۰٪ در نظر گرفته شده است.

به عنوان یک کسب و کار، بسیار مهم است که این ریسک‌های بعید را در نظر بگیرید زیرا در صورت وقوع، ضرر بزرگی برای کسب و کارتان به همراه خواهد داشت.

یک مثال از یک احتمال بعید می‌تواند واکنش خاصی باشد که با یک داروی درمانی جدید همراه است.

• به ندرت

مشابه دسته بعید، ریسک‌هایی که در این گروه قرار می‌گیرند بسیار نادر هستند اما احتمال وقوع آن‌ها از ریسک‌های بعید بیشتر است. این ریسک‌ها باید مورد توجه قرار گیرند زیرا جدی‌تر از ریسک گروه بعید بوده و نمی‌توان احتمال آن‌ها را نادیده گرفت.

همانطور که از نام آن پیداست، این موارد ریسک‌هایی هستند که ممکن است هر از گاهی رخ دهند، اما فراوانی وقوع آن‌ها در مقایسه با دسته دیگری از ریسک‌ها، بسیار کم خواهد بود.

• گاه به گاه

وقتی ریسک احتمال وقوع و عدم وقوع ۵۰٪ و ۵۰٪ داشته باشد، در گروه ریسک‌های گاه به گاه طبقه‌بندی می‌شود. احتمال وقوع ریسک‌های گاه به گاه نسبت به ریسک به ندرت وجود دارد اما احتمال آن کمتر از ریسک‌های احتمالی است.

• احتمالی

همانطور که از نامش پیداست بیش از ۶۰٪ احتمال وقوع دارد. کسب و کارها ناگزیرند خود را برای رویارویی با ریسک احتمالی بیشتر از موارد قبلی آماده کنند.

• قطعی

ریسک قطعی احتمال وقوع ۸۰٪ یا حتی بیشتر دارد و به عنوان ریسک بالاتر یا ریسک قطعی شناخته می‌شود. این بدان معناست که شرکت‌ها باید خود را برای مواجهه با این دسته آماده کنند زیرا بیشترین احتمال وقوع را دارند و باعث تداخل در کار می‌شوند.

اگرچه در مقیاس کیفی بزرگ هستند، اما ممکن است از نظر کمی یعنی میزان خسارتی که ممکن است ایجاد کنند متفاوت باشند.