نظریات و دیدگاه‌های طراحی شغل و تفاوت‌های آن‌ها

انواع نظریات طراحی شغل

۱٫مدیریت علمی

۲٫نظریه روابط انسانی

۳٫نظریات ویژگی شغلی

۱٫نظریه مدیریت علمی:

تیلور معتقد بود که مشاغل باید بر اساس تقسیم کار طراحی و تفکیک و بر اساس زمان و حرکت جهت تعیین موثر ترین و سریع ترین روش تحلیل شوند.در نتیجه مشاغل به اجزای کوچکتر تقسیم و هر جزء جهت انجام به یک فرد واگذار می گردد.

( یکی از پیامدهای اساسی این نگرش، فراموش کردن کارکنان است.)

۲٫نظریه روابط انسانی:

این نظریه مفاهیم خود را از آزمایش های هاثورن شکل داد.در این نظریه بیشتر به روابط انسانی و اجتماعی و کمتر به جنبه فنی کار تاکید شده است.

۳٫نظریات ویژگی های شغلی:

حداقل می توان گفت تاکنون نظریه های متعددی مبتنی بر ویژگی های شغلی توسط صاحب نظران مطرح شده است که مفاهیم بسیاری از آن ها نیز مشترک است.

_مانند نظریه دو عاملی هرزبرگ مبتنی بر نیازهای انگیزاننده و نگهدارنده

_مانند نیاز های سه گانه مک کللند که مبتنی بر نیاز کسب موفقیت ، نیاز کسب قدرت و نیاز تعلق می باشد.

برخی دیگر از از نظریات مطرح در زمینه طراحی مشاغل عبارتند از:

الف) نظریه اسناد به ضرورت های کار

ب)  ویژگی های شغلی

ج) نظریه های نظام های فنی_ اجتماعی

د) نظریه پردازش اطلاعات اجتماعی

ه) گروه های کاری خود گردان

دیدگاههای معاصر در طراحی مشاغل

• جدول های کاری کارکنان

جدول های کاری کارکنان به طور ضروری با طراحی شغل ارتباط ندارد، ولی نقطه واقعی ارتباط مستقیم شغل با شاغل است.

*جدول های کاری کارکنان عبارتند از:

۱٫ استخدام پاره وقت

• پاره وقت دائم
• کارکنان موقت
• برنامه اشتراک در شغل

۲ .هفته کاری فشرده

۳٫جدول های کاری قابل انعطاف

• خود کاری و استفده از آدم واره ها و رایانه ها

به کارگیری فزاینده صنایع در استفاده از ماشین های خودکار ، رایانه ها و آدم واره ها، طراحی جدیدی را در مشاغل موجب شده است.

• کار از راه دور:

امروزه بر اساس گسترش فن آوری ارتباطاتی برنامه کاری از راه دور تحقق یافته است.کارمند میتواند در حالی که در خانه یا در مسافرت است ، کار اداری را انجام داده و دارای کار انعطاف پذیر باشد.

۴٫پویایی نقش:

نقش رفتار و وظیفه ای است که در یک گروه کاری از فرد انتظار می رود که آن را ایفا نماید. به این ترتیب نقش هم توقعات رسمی شغل مانند وظایف  ، مسئولیت ها ، حدود اختیارات و توقعات غیر رسمی  که مبتنی بر انتظارات اجتماعی و استنباطی افراد می باشد را منعکس می سازد.

نظریه اسناد به ضروریت های کار:

ترنر و لارنس  جهت سنجش تاثیر مشاغل بر رضایتمندی و غیبت کارکنان روش تحقیقی خاصی را ارائه دادند. آنها تصور کردند که کارکنان مشاغلی را می پسندند که آزمودنی و پیچیده باشد و در این رابطه شش ویژگی

1. تنوع کار
2. استقلال کار
3. مسئولیت
4. دانش و مهارت
5. روابط متقابل اجتماعی مورد نیاز
6. روابط متقابل اجتماعی – اختیاری را تعریف نمودند.

از نظر این دو محقق، شغلی پیچیده تر است که در رابطه با  ویژگی های مطروحه از امتیاز بیشتری برخوردار باشد. تحقیقات آن ها رابطه بین پیچیدگی  و رضایت مندی را متاثر از تفاوت های فردی ناشی از زندگی شهری و روستایی نشان داد.