هرچقدر هم یک مدیر کسب‌وکار برای رشد و توسعه شرکت خود سخت کار کند، ممکن است زمانی فرا برسد که به کمک بیشتری نیاز داشته باشد. یک مشاور کسب‌وکار (Business Consultant) با مشتری در زمینه‌های مختلف برنامه‌ریزی، استراتژی و حل مشکلات همکاری می‌کند. او همچنین می‌تواند اطلاعات و راهنمایی مناسبی را برای کمک به مدیران پروژه یا مدیریت ارشد سازمان، در باب مهارت‌های لازم برای کسب‌وکار منحصربه‌فرد خود فراهم کند. در متن پیش رو قصد داریم این جایگاه شغلی را بیشتر شناخته و با وظایف مربوط به آن، آشنا شویم.
خدمات ارائه شده توسط مشاوران کسب‌وکار
مشاوران کسب‌وکار، اساسا مشاوران حرفه‌ای هستند. بیشتر آنها دارای یک تخصص خاص خواهند بود که آنها را در زمینه‌های خاص کسب‌وکار سودمند می‌کند. سازمان‌ها و شرکت‌ها در کلیه صنایع مشاوران را استخدام می‌کنند تا به آنها در حل مشکلات خاص کمک کرده یا از بهترین روش برای مدیریت جنبه‌های خاصی از کسب‌وکار خود مشاوره بگیرند. پس از استخدام، یک مشاور به طور حرفه‌ای، فرایند موفقیت کسب‌وکار را تجزیه‌وتحلیل کرده و راه‌حل‌هایی را برای کمک به شرکت، در رسیدن به اهداف خود ایجاد می‌نماید. در حالی که بیشتر مشاوران کسب‌وکار به‌عنوان پیمانکار مستقل کار می‌کنند، اما استخدام آنها به‌عنوان کارمند داخلی نیز امکان‌پذیر است.
سوال اصلی
بنابراین، یک مشاور کسب‌وکار دقیقا چه کاری انجام می‌دهد؟ وقتی برای مشاوره با یک مشاور تماس می‌گیرید، می‌توانید از یک متخصص در یک بازار خاص سوالات اصلی خود را بپرسید. مشاوران کسب‌وکار با استفاده از دانش و مهارت منحصربه‌فرد خود، مشکلات را شناسایی کرده و به ایجاد و مدیریت تغییرات به شما کمک می‌کنند. همچنین می‌توانید برای دریافت انتقاد سازنده، آموزش و راهنمایی کارمندان و حتی انجام برخی کارهای به‌ظاهر ناخوشایند مانند حذف کارکنانی که کمک چندانی به پیشبرد اهداف شما نمی‌کنند، به یک مشاور کسب‌وکار، اعتماد کنید. اگر شرکت شما در سال‌های اخیر سیر نزولی داشته است، یک مشاور کسب‌وکار می‌تواند به شما کمک کند تغییرات لازم را برای احیای مجدد شرکت خود انجام دهید.
چرا باید یک مشاور کسب‌وکار را استخدام کرد؟
دلایل مختلفی وجود دارد که صاحبان صنایع باید استخدام مشاوران را در نظر بگیرند. مشاوران خدمات گسترده‌ای از جمله موارد زیر را ارائه می‌دهند:
- ارائه تخصص در بازار خاص
- شناسایی مشکلات
- تکمیل کارکنان موجود
- شروع تغییر
- تأمین اطلاعات عینی
- آموزش و راهنمایی کارکنان
- انجام اموری مانند حذف برخی کارمندان
- احیای یک سازمان
- ایجاد یک کسب‌وکار جدید
- برقراری ارتباط‌های گسترده
وظایف یک مشاور
کشف و شهود
اولین قدم برای هر مشاور مرحله کشف است. جایی که هدف یادگیری چگونگی ارتباط با مشتری است. یک مشاور خوب وقت می‌گذارد تا هرچه بیشتر در مورد کسب‌وکار موردنظر از مدیر و کارمندان یاد بگیرد. این مسئله می‌تواند شامل ملاقات با هیئت‌مدیره و کارمندان، تجزیه‌وتحلیل امور مالی و خواندن تمام مواد شرکت باشد. در طی این روند، مشاور جزئیات مأموریت یک شرکت و اینکه چه عملیاتی انجام می‌شود را کشف خواهد کرد.
ارزیابی مسائل
هنگامی‌که مشاور درک عمیقی از شرکت در ذهن خود ایجاد کرد، وارد مرحله ارزیابی می‌شود. جایی که هدف شناسایی مکان مورد نیاز برای تغییر است. این مرحله شامل شناسایی نقاط قوت و ضعف شرکت و همچنین مشکلات فعلی و قابل پیش‌بینی است. این مسائل می‌تواند شامل مشکلاتی باشند که مالکیت و مدیریت قبلا آنها را شناسایی کرده و همچنین مشکلات جدیدی که مشاور در نتیجه بررسی‌های عینی کشف کرده است. یک مشاور کسب‌وکار همچنین باید فرصت‌های رشد صنعت موردنظر، چگونگی افزایش سود و افزایش کارایی را شناسایی کند.
ارائه راه‌حل
علاوه بر شناسایی این مشکلات و فرصت‌ها، یک مشاور کسب‌وکار باید راه‌حل‌هایی برای مشکلات و برنامه‌هایی برای استفاده از فرصت‌ها تهیه کند. شاید یک شرکت دارای یک بخش فروش موفق اما یک بخش بازاریابی ضعیف باشد. این فرصتی برای شرکت است تا منابع بازاریابی خود را افزایش داده و از کارکنان فروش خود استفاده کند. در طول این مرحله، حفظ ارتباطات روشن و واضح برای مشاور و کارمندان شرکت مهم است.
ارائه انتقاد سازنده
برای یک مدیر مهم است که در این مرحله از راهنمائی مشاور کسب‌وکار به‌عنوان انتقاد سازنده استفاده کند. مدیر یک سازمان نباید این انتقاد را شخصی بداند، زیرا مشاوران در تلاش‌اند تا باتکیه بر عینیت، دیدگاه تازه‌ای را به ارمغان آورند. مدیر ممکن است شخصا به مسائل مربوط به کسب‌وکار خود نزدیک باشد که شاید مانعی برای تغییر و رشد مثبت ایجاد نماید. مدیر سازمان باید بازخورد مناسبی از کار خود داشته باشد و نظرات خود را به مشاور ارائه دهد.
اجرای طرح
هنگامی‌که مدیر و مشاور در مورد یک طرح توافق کردند، مشاور باید وارد مرحله بعدی مشاوره شود. این مرحله بازسازی یا اجرای طرح است. در این مرحله، مشاور با استفاده از دارایی‌ها، بدهی‌ها را حذف می‌کند. آنها همچنین پیشرفت این طرح را کنترل کرده و در صورت لزوم آن را دوباره تنظیم می‌کنند.
چگونه یک مشاور کسب‌وکار پیدا کنیم؟
یافتن مشاور مناسب ممکن است سخت‌ترین قسمت برای مدیر پروژه یا مدیریت ارشد یک سازمان باشد. مشاور باید علاقه‌مند به کار خود بوده و انگیزه‌ای برای تعالی و نگاهی به سازمان و جزئیات مربوط به فعالیت شما داشته باشد. یافتن مشاوری که در صنعت شما تخصص و یا تجربه انواع مشکلات پیش رو را داشته باشد، بسیار مهم است.
علاوه بر این، اطمینان حاصل کنید که مشاور کسب‌وکار دارای هرگونه گواهی لازم برای صنعت شما است. شما باید مشاور را از طریق وب‌سایت و مطالب وی بررسی کنید. به دنبال تصاویر حرفه‌ای و اطلاعات مستند در مورد خدمات آنها باشید و قراردادها و هزینه‌های مشاوره را به طور کامل بررسی کنید. بهتر است که نمونه‌هایی از موفقیت‌های گذشته را از آنها بخواهید و با آن سازمان‌ها صحبت کنید.
منظور از سابقه معمول یک مشاور چیست؟
پیش‌زمینه مناسب مشاوری که انتخاب می‌کنید به صنعت و نیاز شما بستگی دارد. اداره آمار کار ایالات متحده خاطرنشان می‌کند که مشاوران می‌توانند از نظر مدیریتی (تجاری)، علمی یا فنی مشغول به کار باشند. اگر می‌خواهید کسی به شرکت شما در ایجاد نرم‌افزار اختصاصی جدید یا گردش کار مبتنی بر رایانه کمک کند، ممکن است بخواهید با یک مشاور فنی درگیر شوید. خارج از نیازهای خاص، شرکت‌ها معمولا هنگامی‌که می‌خواهند نتیجه کار، رضایت مشتری یا روحیه کارکنان خود را بهبود ببخشند، با مشاوران مدیریت کار می‌کنند.
صرف‌نظر از نوع مشاوری که با آن کار می‌کنید، سابقه فعالیت آنها حیاتی است. این دانش به شما کمک می‌کند بفهمید که چقدر احتمال دارد کار شما را بهبود ببخشند. در اینجا مواردی وجود دارد که هنگام بررسی مشاوران بالقوه باید در نظر بگیرید:
آیا آنها تجربه عملی دارند؟
این امر می‌تواند به ویژه در دنیای یک کسب‌وکار تازه مهم باشد. اگر کسی مستقیما از دانشگاه بیرون آمده، آیا واقعا چیزی بیش از شما می‌داند؟ در نظر داشته باشید به دنبال مشاورانی باشید که با موفقیت‌های شما، هرچند کوچک، تجربه عملی لازمی را داشته باشند.
آیا تجربه آنها قابل استفاده است؟
ممکن است مقام مدیرعاملی سابق بانک، نقشی چشمگیر به نظر برسد، اما آیا آنها دانش و تجربه لازم را دارند که رستوران شما را به یک کسب‌وکار کوچک سودآور تبدیل کنند؟ به دنبال مشاورانی باشید که در صنعت شما و با کسب‌وکارهای متناسب با سبک، اندازه، نیازها و اهداف شما کار کرده‌اند.
رزومه آنها چه می‌گوید؟
شما فقط یک مشاور نمی‌خواهید که تجربه درستی داشته باشد. شما به یک مشاور احتیاج دارید که در شرکت‌هایی مانند سازمان شما موفقیت چشمگیری را از خود نشان داده باشند. یک نمونه کار یا لیستی از برندهای قبلی که مشاور برای آنها کار کرده را طلب کنید. به دنبال مشاوری باشید که به سازمان‌های هم‌صنف شما کمک کرده باشد. از پس انواع چالش‌های شما برآیند یا شرکتی مشابه به سازمان شما را رشد داده باشد.
مزایای خدمات مشاوره کسب‌وکار
انتخاب یک گزینه برای استخدام یک مشاور کسب‌وکار ممکن است دشوار باشد. با این‌حال، پیشرفت‌ها اغلب ارزش سرمایه‌گذاری را دارند. برخی از رایج‌ترین دلایل کار مدیران را به همکاری با مشاوران کسب‌وکار سوق می‌دهد، عبارت‌اند از:
یک دیدگاه خارجی کسب کنید.
بعضی اوقات مدیریت قادر به دیدن مشکلات موجود نیست. پس از کار در یک شرایط سخت برای مدت زمان طولانی، به‌راحتی می‌توان از برخی موضوعات چشم‌پوشی کرد یا بهانه‌هایی را برای وجود آنها در نظر گرفت. یک مشاور کسب‌وکار، به‌عنوان یک شخص ثالث خنثی عمل می‌کند و می‌تواند دیدگاه بیرونی به شرکت شما در مورد آنچه اشتباه انجام می‌دهید و جایی که می‌توانید پیشرفت کنید، ارائه دهد. با یک نگاه تازه، مشاوران کسب‌وکار می‌توانند به‌سرعت چالش‌هایی را که ممکن است یک شرکت را عقب نگه دارد، تشخیص دهند. این مسئله می‌تواند منجر به تغییرات اساسی شود که سود بالایی برای یک شرکت به همراه خواهند داشت.
از منابع باارزش استفاده کنید.
به‌عنوان مدیریت عالی، روز شما احتمالا با کارهای مختلفی پر شده است که زمان کمی را برای تمرکز بر تغییرات و رشد باقی می‌گذارد. وقتی در گوشه‌وکنار فعالیت‌های خود از راهنمایی‌های یک مشاور کسب‌وکار استفاده کنید، می‌توانید از منابع زیادی بهره‌مند شوید. هدف اصلی یک مشاور کسب‌وکار، این است که به شما کمک کند تا کار شما با کارایی بیشتری انجام شود. برای دستیابی به این هدف، بیشتر مشاوران فرایندها و ابزارهایی را ایجاد کرده‌اند که می‌توانند برای ارزیابی شیوه‌های کسب‌وکار استفاده شوند. این مهم باعث نمی‌شود مجبور به استخدام کارمندان اضافی شوید.
مهارت‌های جدید کسب‌وکار را بیاورید.
اگرچه شما احتمالا درک کاملی از شیوه‌های مدیریت کسب‌وکار و تمام زمینه‌های مرتبط با آن داشته‌اید، اما دانستن همه چیز برای یک شخص امکان‌پذیر نیست. آنچه که یک مشاور کسب‌وکار را بسیار مفید می‌کند این است که آنها در استراتژی‌ها، روندها و روش‌های مدیریتی یک کسب‌وکار تخصص دارند و به شما این امکان را می‌دهد تا درحالی‌که برنامه‌ریزی درستی برای آینده خود دارید، روی کارهای فعلی خود نیز تمرکز کنید. وقتی می‌خواهید تغییرات جدید را اعمال کنید، این مهارت‌ها می‌توانند در کوتاه‌مدت مفید باشند. آنها همچنین می‌توانند در طولانی‌مدت نیز مؤثر واقع شوند زیرا کارمندان موجود ترفندهای جدیدی در کسب‌وکار می‌آموزند که مدت‌ها پس از انقضای قرارداد مشاور، می‌تواند مورداستفاده قرار گیرد.
در وقت، پول و انرژی خود صرفه‌جویی کنید.
چالش‌های متعدد می‌تواند برای هرکسی استرس‌آور باشد. بااین‌حال، هنگامی‌که مجبور شوید بیشتر وظایف مدیریتی را خود به تنهائی به عهده بگیرید، کسب‌وکار شما می‌تواند باعث ازدست‌رفتن وقت، پول و نیروی شما شود. از آنجا که استخدام مشاور کسب‌وکار غالبا یک سرمایه‌گذاری مناسب است (حتی اگر موقت باشد)، در تمام وارد ذکر شده، راه‌حل مناسبی را برای شما به ارمغان خواهد آورد؛ بنابراین لازم نیست نگران قرار دادن یک کارمند دیگر به طور دائمی در لیست حقوق و دستمزد باشید. درحالی‌که یک مشاور کسب‌وکار اغلب یک سرمایه‌گذاری مقدماتی انتخابی بزرگ به نظر می‌رسد. این متخصصان کارمند تمام‌وقت نیستند که می‌تواند در طولانی‌مدت در هزینه شما صرفه‌جویی کند.
کارمندان را برای رسیدن به اهداف مشتاق کنید.
با راهنمایی یک مشاور حرفه‌ای و متخصص می‌توانید کارمندان خود را تشویق کنید که زودتر به اهداف و نتایج مدنظر برسند. هنگامی‌که کارکنان با چالشی روبرو می‌شوند که ممکن است خارج از تخصص آنها باشد، شاید در رسیدن به این هدف تردید یا تأخیر در ذهن آنها به وجود آید. اهداف بلندمدت معمولا به زمان، تلاش و مهارت زیادی نیاز دارند و ممکن است بعضی از کارمندان احساس کنند که این اهداف سنگین خواهند بود. یک مشاور کسب‌وکار می‌داند که چگونه انگیزه کارکنان را برای دستیابی به اهداف در مهلت‌های مقرر، ایجاد کند.
کدام صنایع به مشاوره کسب‌وکار نیاز دارند؟
تمام کسب‌وکارهای موجود در همه صنایع می‌توانند از همکاری در کنار یک مشاور کسب‌وکار بهره‌مند شوند. بسیاری از شرکت‌های جدید اهمیت استخدام یک مشاور را دقیقا درک می‌کنند. مشاوران می‌توانند به کسب‌وکارهای جدید در تنظیم امور مربوط به حسابداری، توسعه فرایندهای کسب‌وکار و استخدام نیروهای مستعد کمک کنند. کسب‌وکارهای تازه تأسیس شده همچنین می‌توانند مزایای زیادی را از طریق استخدام مشاور به دست آورند. خصوصا وقتی‌که بخواهند کسب‌وکار خود را گسترش دهند یا به سایر صنایع مربوطه وصل شوند. وقتی مشکلی پیش می‌آید که بر اعتبار یا آینده شرکت تأثیر می‌گذارد، یک مشاور کسب‌وکار می‌تواند به شما در یافتن راه‌حل (قبل از اینکه خیلی دیر شود) کمک کند.
نتیجه سخن
خدمات مشاوره‌ای حرفه‌ای و تخصصی می‌تواند از وجوه بسیاری، تأثیر مثبت و عمده‌ای در کسب و کار شما داشته باشد. مشاور مناسب می‌تواند با استفاده از مهارت‌های منحصربه‌فرد و تجربه تخصصی خود، اطلاعات، راهنمائی‌ها و راه‌حل‌های مؤثر را به جدول فعالیت‌ها شما اضافه کند. مشاوران برای کمک به سازمان‌ها در بهبود عملکرد و کارایی خود، مشاوره مدیریتی ارائه می‌دهند. این متخصصان ضمن تجزیه‌وتحلیل هر کسب‌وکار و ایجاد راه‌حل ضمن کمک به شرکت‌ها در رسیدن به اهدافشان نیز نقش به سزایی دارند. صاحبان هر کسب‌وکار باید به استخدام مشاوران متخصص در صورت نیاز به کمک یا چشم‌انداز در مسیر انتخابی خود یا کاتالیزوری برای تغییر در شرکت‌های خود، توجه بسیاری داشته باشند.
