مسئولیت اجتماعی کسب و کارها حاکی از تعهدات مدیریت یک بنگاه اقتصادی برای محافظت از منافع جامعه است.
با توجه به مفهوم مسئولیت اجتماعی، هدف مدیران برای تصمیم‌گیری در مورد کسب و کار صرفاً به حداکثر رساندن سود یا ارزش سهام‌داران نیست بلکه همچنین خدمت و محافظت از منافع سایر اعضای جامعه مانند کارگران، مصرف‌کنندگان و جامعه به طور کلی است.
بنابراین، کمیته ساکار در زمینه شرکت‌ها و اقدامات MRTP که توسط دولت هند منصوب شده است، اظهار داشت: “در توسعه اخلاق شرکت‌ها به مرحله‌ای رسیده‌ایم که دیگر نمی‌توان مسئولیت اجتماعی کسب و کارها در برابر جامعه را مورد تمسخر قرار داد یا به راحتی آن را نادیده گرفت. در محیط توسعه اقتصادی مدرن شرکتی، بخش شرکتی دیگر جداگانه فعالیت نمی‌کند. اگر ادعای شرکت‌ها مبنی بر اینکه هدف اجتماعی دارند پذیرفته شود، تنها با آزمون پاسخ‌گویی اجتماعی نشان داده شده به نیازهای جامعه می‌توان قضاوت کرد. ”
ممکن است ذکر شود که برخی از جامعه‌شناسان و اقتصاددانان هندی ایده مسئولیت اجتماعی کسب و کار را با مفهوم قیمومیت گاندی مرتبط می‌دانند. به گفته ماهاتما گاندی، طبقه سرمایه‌دار به عنوان متولی جامعه صاحب ثروت یا سرمایه است. به گفته وی، منابع و سرمایه‌ای که آن‌ها برای تولید کالاها و خدمات استفاده می‌کنند نباید برای به حداکثر رساندن سود خود بلکه برای منافع بیشتر جامعه استفاده شود.
فعالیت‌های تجاری آن‌ها نباید به گروه‌های دیگر مانند مصرف‌کنندگان، کارگران و عموم مردم آسیب برساند. آقای ان. آر. نارایانا، رئیس Infosys ایده مسئولیت اجتماعی کسب و کار را کاملاً روشن می‌کند، او در کنفرانسی درباره مسئولیت اجتماعی شرکت می‌گوید: “اصلی‌‌ترین مسئولیت اجتماعی شرکت ایجاد حداکثر ارزش سهام‌داران است که به گونه‌ای عمل کند که برای همه ذی‌نفعان منصفانه باشد: کارگران، مصرف‌کنندگان، جامعه، دولت و محیط زیست.”
مسئولیت در برابر سهام‌داران
در زمینه حاکمیت شرکتی خوب، یک شرکت سازمانی باید حقوق سهام‌داران را به رسمیت بشناسد و از منافع آن‌ها محافظت کند. این قانون باید به حق سهام‌داران برای اطلاعات احترام بگذارد و حق آن‌ها را برای ارائه پیشنهادات، رأی دادن و طرح سوال در مجمع عمومی سالانه ارج نهد.
بنگاه اقتصادی باید در معاملات خود با سهام‌داران بهترین رفتار را ارائه دهد. هیئت مدیره و مدیریت شرکت سعی در افزایش سود یا ارزش سهام‌داران دارند اما در پیگیری این هدف، آن‌ها باید از منافع کارمندان، مصرف‌کنندگان و سایر سهام‌داران محافظت کنند.
مسئولیت در برابر کارمندان
موفقیت یک شرکت تجاری تا حدود زیادی به روحیه کارکنان آن بستگی دارد. کارمندان سهم ارزنده‌ای در فعالیت‌های یک سازمان دارند. کسب و کارها برای افزایش بهره‌وری خود باید از روش‌های استخدام و روابط خوب و منصفانه‌ای برخوردار باشند. این قانون باید حقوق کارگران یا کارمندان در زمینه آزادی تشکل‌ها و مذاکرات جمعی به رسمیت بشناسد. علاوه بر این، نباید بین کارمندان مختلف تبعیض قائل شود.
مهم‌ترین مسئولیت یک شرکت در قبال کارمندان پرداخت دستمزد عادلانه به آن‌ها و فراهم کردن شرایط کار سالم و مناسب است. کسب و کارها باید نیاز به تأمین فعالیت‌های اساسی رفاه کارمندان خود را تشخیص دهند، به ویژه آن‌ها باید از زنان کارمند مراقبت کنند. علاوه بر این، کسب و کارها باید برای آموزش و پرورش مناسب کارگران برای افزایش مهارت‌های آن‌ها هماهنگی‌هایی انجام دهند.
مسئولیت در برابر مصرف‌کنندگان
برخی از اقتصاددانان معتقدند مصرف‌کننده پادشاهی است که کسب و کارها را برای تأمین خواسته‌های خود به تولید کالا و خدمات راهنمایی می‌کند. با این حال، این ممکن است در دوران مدرن کاملاً درست نباشد اما شرکت‌ها باید مسئولیت‌های خود را بپذیرند تا از منافع خود در انجام فعالیت‌های تولیدی محافظت نمایند.
در ادامه تعدادی از مسئولیت‌های شرکت‌ها در برابر مصرف‌کنندگان را آورده‌ایم:
- آن‌ها باید کالاها یا خدمات را با قیمت مناسب به مصرف‌کنندگان عرضه کنند. این امر در مورد شرکت‌هایی که کالاهای اساسی مانند داروهای نجات‌دهنده زندگی، روغن نباتی و خدمات ضروری مانند تأمین برق و خدمات تلفنی تولید می‌کنند، بیشتر حائز اهمیت است.
- آن‌ها نباید محصولات نامناسب و ناامن را که ممکن است به مصرف‌کنندگان آسیب برساند تأمین کنند.
- آن‌ها باید خدمات پس از فروش مورد نیاز را در اختیار مصرف‌کنندگان قرار دهند.
- آن‌ها نباید از طریق تبلیغات نامناسب و گمراه کننده، اطلاعات نادرستی در اختیار مصرف‌کنندگان قرار دهند.
- آن‌ها باید ترتیبی را برای سیستم توزیع محصولات خود در نظر بگیرند تا اطمینان حاصل کنند که بازاریابی سیاه و سودآوری توسط تجار انجام نمی‌شود.
- آن‌ها باید به حقوق مصرف‌کنندگان برای شنیده شدن احترام بگذارند و اقدامات لازم را برای جبران شکایات آن‌ها انجام دهند.
شما میتوانید در دورههای آموزشی در حوزههای هوش تجاری، مدیریت فرایند، مدیریت پروژه، مدیریت چابک و ... ثبت‌نام کنید. جهت آشنایی با دورههای آموزشی کاروکسب از تقویم دورههای آموزشی بازدید نمایید.
تقویم دورههای آموزشی کاروکسب
