مدیریت منابع انسانی
طراحی مشاغل چیست و چه کاربردهایی دارد؟
طراحی مشاغل عبارت است از یکی کردن محتوای کار و کیفیت مورد نیاز جهت انجام کار برای هر شغل به گونه ای که نیاز های کارکنان و سازمان برآورده شود.
مهمترین اهداف در طراحی مشاغل
۱٫ کارایی و یافتن بهترین روش تولید محصول یا ارائه خدمات
۲٫ بهره وری و استفاده مطلوب تر از منابع انسانی و مادی
۳٫ تعیین هویت جهت نیروی کار
۴٫ افزایش انگیزه کارکنان و انجام مسئولیت های اجتماعی سازمان برای کارکنان از طریق بهبود شرایط کار
منظور از فنون طراحی شغل چیست؟
مشاغل را می توان به روش های متفاوتی طراحی نمود. این روش ها عبارتند از:
۱٫ سادهکردن کار:
این شیوه به تخصصی شدن مشاغل منجر می گردد.در ساده کردن کار مثل ساختن یک سنجاق، یک شغل کامل به قسمت ها و اجزای ریزتر تقسیم می شود.
۲٫ گردش شغلی:
عبارت از جابجایی کارکنان در مشاغل مشابه و در زمان مشخص است.گردش شغلی معمولا به منظور افزایش روحیه و کاهش نارضایتی در مشاغل ساده به کار گرفته می شود.
۳٫ توسعه شغلی:
توسعه شغلی در جهت عکس ساده کردن کار می باش بر اساس این نظریه شمار عملیات در یک شغل افزایش می یابد و این امر به جهت تنوع ایجاد شده در کار و معنی یافتن کار در نیروی انسانی موجب کاهش احساس خستگی می شود.
۴٫ تقویت شغل:
وقتی توسعه شغلی به مفهوم گسترش افقی کار برای کارمندان به شمار آید، تقویت شغل به مفهوم گسترش عمودی کار بر اساس افزایش مسئولیت می باشد.
از طریق تقویت شغلی ، استقلال ، مسئولیت و خود کنترلی بیشتر امکان پذیر خواهد بود.
عوامل موثر در طراحی مشاغل
۱٫فرایند ایجاد انگیزه درونی
چگونگی استفاده از فنون طراحی مشاغل بر این فرض بنا شده که اثر بخشی کار و رضایت کارکنان از ماهیت شغل ناشی می شود.این نکته با این مفهوم بنیادی در ارتباط است که افراد وقتی چگونگی نیل به اهداف برای آن ها تدارک دیده شود، برانگیخته می گردند.
۲٫ ویژگی های ساختار کار و اجرای فعالیت های گروهی
طراحی شغل بر اساس مجموعه ای از کار در قالب یک شغل یا گروهی از مشاغل است. یک نفر ممکن است یک وظیفه اصلی داشته باشد که در برگیرنده تعدادی از اجزای کاری مرتبط به هم می باشد. یا به عکس ممکن است یک شغل بین تعدادی از افراد یا یک گروه تقسیم شود.
۳٫ ویژگیهای شغلی، وظایف، مقاصد
الف) ویژگیهای شغلی:
در برگیرنده مفاهیمی مانند تنوع مهارت ها، اهمیت شغل، هویت شغل، استقلال عمل، بازخورد شغل، عنصرهای شناختی شغل مانند ارتباطات شغلی، پردازش اطلاعات و تصمیم گیری شغلی، حجم وظیفه ای زیاد یا کم شغل که که ممکن است کمی یا کیفی باشد و همچنین تعداد روابط زیاد یا کم نقش های شغلی که تاثیر عمده ای بر طراحی شغل می گذارند، است.
ب) وظایف:
تلاش ها و رفتارهای ویژه ای که در یک شغل وجود دارد، وظیفه نامیده می شود، البته در انجام یک وظیفه ممکن است شاغلان فعالیت های گوناگونی را انجام دهند.
ج) مقاصد:
دلایل به وجود آمدن یک کار، وظیفه و شغل را نشان می دهد.
شرح طراحی مجدد مشاغل
یکی از بهترین شیوههای بهبود کیفیت زندگی شغلی، طراحی مجدد مشاغل می باشد. طراحی مجدد مشاغل، ضرورت ساختار دهی روش های کاری مشاغلی است که به صورت فردی یا گروهی انجام شده و نیازمند کنترل بیشتر بر چگونگی و زمان انجام شغل می باشد.
مطالعه چارچوب حرفه ای طراحی مجدد مشاغل شامل روانشناسی صنعتی، مهندسی عوامل انسانی و ارگونومی است.