وقتی در دنیای مشاوره هستید، ممکن است با شروع همکاری با مشتری خود، با موقعیت‌هایی روبرو شوید که مجبور باشید به‌نوعی توافق برسید. قرارداد مشاوره یکی از راه‌های انجام این کار است و از هر دو طرف می‌خواهد که انتظارات خود را توصیف کنند و همچنین ممکن است مواردی را که در صورت بروز هرگونه مسئله‌ای رخ می‌دهد، توصیف نماید.
قرارداد برای یک معامله بین مشاور و کسب‌وکارهایی است که قصد استفاده از خدمات آنها را دارند، نوشته می‌شود. این سند توضیح می‌دهد که مشاور قصد دارد برای کسب و کار شما، چه کاری انجام دهد. بیشتر اوقات، این نوع گزینه قرارداد مشاوره، محدودیت زمانی را نیز نشان می‌دهد که مشاور موافقت می‌کند خدمات را به یک کسب و کار، در زمانی کاملا معلوم، ارائه دهد. از آنجا که این یک قرارداد قانونی و واقعی است، مهم است که هر دو طرف قرارداد را از نزدیک بررسی کرده و قبل از امضا، تمام مفاد آن را درک کنند.
به بیان دیگر
یک قرارداد مشاوره شرایط و روابط بین مشاور و مشتری را مشخص می‌کند. این قرارداد در واقع سندی است که شرایط خدمات بین مشتری و مشاور را تعریف می‌نماید. همچنین این قراردادها از این جهت مهم هستند که مشخص می‌کنند کارها چگونه پیش خواهند رفت و مفاد توافق‌نامه بین مشتری و مشاور را در برخواهند داشت.
قرارداد مشاور باید دقیق بوده و شامل شرایط جبران خسارت، فسخ قرارداد، مالکیت دارایی معنوی و قراردادهای رازداری باشد. اگر شما یک مشاور یا شرکتی هستید که می‌خواهید یک مشاور استخدام کنید، به یک قرارداد نیاز دارید. قرارداد مشاوره یک سند حقوقی مهم است که می‌تواند به شما در تعیین اهداف، تشریح کارهای انجام شده و ارائه شرایط قرارداد حرفه‌ای بین دو طرف، کمک کند.
این مقاله برای صاحبان هر کسب و کار یا مشاورانی که می‌خواهند درباره قراردادهای مشاوره و موارد مهم آن بیشتر بدانند، تنظیم شده است.
مشاوره (Consultant) کیست؟
مشاوره یک حرفه است که مشاور یا دانش تخصصی را در یک زمینه خاص ارائه می‌دهد. مشاوران می‌توانند در هر صنعت تخصصی از جمله کسب‌وکارهای مرتبط با آموزش، حقوق، بازاریابی، امور مالی، مراقبت‌های بهداشتی و غیره، فعالیت کنند. استفاده از یک مشاور به شرکت‌ها امکان می‌دهد نیروی کار موجود خود را با آوردن دیدگاه بیرونی، به سمت کارکرد مفید سوق دهند. این مسئله می‌تواند به افزایش تولید و کارایی، ساده‌سازی عملیات و کمک به تیم‌ها در کار، در پروژه‌ها یا موضوعات دشوار کمک کند.
چهار دسته اصلی از خدمات مشاوران
مشاوران معمولا چهار دسته خدمات را ارائه می‌دهند:
مشاوره استراتژیک
مشاوره استراتژیک همان چیزی است که بیشتر افراد با مشاوره مرتبط می‌دانند. مشاوره استراتژیک شامل ارائه مشاوره هدفمند برای حل مسئله و حل معضلات خاص است.
خدمات انجام شده
مشاور، خدمات ارائه شده را به طور کامل به مشتری ارائه می‌دهد، نه فقط مشاوره لفظی.
آموزش شخصی‌سازی شده
مشاور جلسه‌ای را در حوزه‌ای برگزار می‌کند که مشتری نیاز به کمک دارد. مانند فروش، مقررات جدید یا راهنمایی.
این دسته از مشاوران، نتایج طولانی‌مدت را ارائه می‌دهند و یک روش معمول برای صاحبان هر کسب و کار کوچک است که به‌جای استخدام شخصی برای انجام این کار، می‌خواهند خودشان کسب و کار خود را گسترش دهند.
قرارداد مشاوره (Consulting Contract) چیست؟
همان‌طور که اشاره کردیم، قرارداد مشاوره – همچنین به‌عنوان قرارداد خدمات مشاوره‌ای، قرارداد پیمانکار مستقل یا قرارداد آزاد شناخته می‌شود – سندی است که شرایط خدمات بین مشتری و مشاور را تعریف می‌کند.
قرارداد مشاوره یک سند بسیار مهم است. زیرا به تعریف دقیق آنچه که بین مشاور و مشتری انتظار می‌رود، کمک می‌کند. از منافع مشاور و مشتری محافظت کرده و از جبران صحیح مشاور در پایان پروژه اطمینان حاصل می‌نماید.
چرا قرارداد مشاوره مهم است؟
عقد قرارداد مهم است زیرا از نظر قانونی لازم‌الاجرا است. اگر می‌خواهید به توافق برسید، باید شرایط قانونی را داشته باشید. یک قرارداد مشاوره‌ای کاملا مکتوب و جامع، هم برای مشاور و هم برای مشتری مهم است. زیرا مرجعی را برای انتظارات هر دو طرف و جبران خسارت مالی در پایان پروژه فراهم می‌کند. علاوه بر این، یک قرارداد مشاوره مزایای زیر را فراهم می‌کند:
ابعاد کار را مشخص می‌کند.
هدف اصلی قرارداد مشاوره تعریف دامنه کار انجام شده است. مشتری دقیقا توضیح می‌دهد که چه انتظاری از مشاور دارد. چه موقع می‌خواهد این کار را انجام دهد و چگونه می‌خواهد آن فعالیت به انجام برسد. در نهایت، داشتن سوابق کتبی خدماتی که مشاور به شما ارائه می‌دهد به مدیریت انتظارات و جلوگیری از سردرگمی کمک می‌کند.
فرصت‌های جدیدی را ایجاد می‌نماید.
یک قرارداد نه‌تنها یک سند حقوقی است، بلکه یک ابزار بازاریابی نیز محسوب می‌شود. زیرا به شما کمک می‌کند مشتری با درک بهتر شما، نسبت به گزینه‌های خاصی که استفاده از آنها را در دسترس قرار می‌دهید، واکنش نشان دهد.
همچنین یک قرارداد مشاوره می‌تواند توسط مشاور، برای بازاریابی بیشتر خدمات خود و فراهم آوردن فرصت‌هایی برای مشتری و مشاور، برای همکاری بیشتر در آینده استفاده شود. پس از اتمام یک پروژه، مشتری و مشاور می‌توانند قرارداد را با هم بررسی کرده و مشکلات یا پروژه‌های جدید را برای کار شناسایی کنند.
مسئولیت‌های مشتری را روشن می‌کند.
در تنظیم قرارداد مهم است که فقط به وظایف مسئول مشاور متمرکز نباشید. اطمینان حاصل کنید که مسئولیت‌های مشتری نیز به‌وضوح مشخص شده است. از جمله شرکت در سمینارها، آموزش‌ها یا فعالیت‌های مربوطه، اعطای غرامت مالی و ارائه مطالب یا پاسخ به‌موقع.
این جنبه فراتر از ایجاد رابطه حرفه‌ای بین مشتری و مشاور است. از قرارداد مشاور می‌توان برای اهداف مالیاتی استفاده کرد تا ثابت کند مشاور یک پیمانکار مستقل است و نه کارمند مشتری. مشاوری که وارد کار می‌شود همیشه باید مطمئن باشد که رابطه بین طرفین را مشخص می‌کند. این کار را می‌توان با قراردادی که ارائه می‌شود، انجام داد تا تمام انتظارات از همکاری متقابل را به‌صورت واضح، درک کرد.
از مالکیت معنوی محافظت می‌کند.
یکی دیگر از جنبه‌های اصلی قرارداد، مالکیت معنوی است. به‌ویژه برای کسانی که آثار دارای حق چاپ یا سایر فناوری‌های دارای مجوز را ایجاد می‌کنند یا آنها را در قراردادهای مشاوره موردنیاز می‌گیرند. قرارداد مشاور مشخص می‌کند که چه اطلاعات و منابعی در طول کار استفاده خواهد شد و اینکه آیا مشاور یا مشتری به قطعات خاصی از مالکیت معنوی دسترسی دارند یا خیر (و برای چه مدت).
شرایط پرداخت را تنظیم می‌کند.
برای جلوگیری از هرگونه درگیری پس از اتمام کار، بسیار مهم است که در مورد شرایط پرداخت، به‌موقع توافق شود و به صورت کتبی، در قرارداد مشاوره ذکر شوند. در قرارداد باید مشخص شود که چه مبلغی به مشاور جهت مشاوره داده می‌شود. اگر قرار بر این است که این مبلغ در چند زمان متفاوت پرداخت شود، حتما باید در قرارداد ذکر کنید.
نتیجه سخن
در نهایت، داشتن یک قرارداد مشاوره برای محافظت از کار شما به‌عنوان یک کسب و کار مستقل و یک فرد بسیار مهم است. اما همچنین از مشتریان شما نیز محافظت می‌کند. مطمئن باشید که تمام مراحل به‌وضوح در آن شرح داده شده است تا هر دو طرف بتوانند از کل فعالیتی که در شرف وقوع است، آگاه باشند.
