مزیت رقابتی پایدار

مزیت رقابتی به بخشی از عوامل و ظرفیت‌های یک فرد یا یک کسب و کار اشاره دارد که برای تحقق اهداف و خواسته‌های خود در مقایسه با رقبا می‌تواند از آن‌ها استفاده کند. تعریف مزیت رقابتی می‌تواند به بهترین شکل با یک مثال ساده توضیح داده شود. تصور کنید که شما یکی از بهترین‌ها در کلاس‌تان هستید. شما هوشمند، آگاه و دوست داشتنی هستید. بنابراین یک قهرمان برتر هستید و توسط همه مورد علاقه می‌باشید. این مزیت رقابتی شماست.

اکنون تصور کنید که شما به کلاس بعدی ارتقا می‌یابید یا به مدرسه دیگری منتقل می‌شوید. آیا شما فکر می‌کنید که در این یکی نیز بهترین باشید؟ آیا همه افراد مثل مدرسه یا کلاس قبلی شما را دوست خواهند داشت؟ خوب، آیا آنچه که در مدرسه قبلی خود یاد گرفته‌اید در جای جدید هم همان ارزش را دارد؟ اگر اینطور باشد بدون تردید شما دوباره رهبر کلاس خواهید بود. این یک مزیت رقابتی پایدار است. زیرا در دو یا چند موقعیت برای شما ارزش خلق کرده است.

شما می‌توانید یک موقعیت رقابتی را در طی یک دوره زمانی مشخص بدست آورید و حفظ کنید.  بنابراین در کسب و کار، یک مزیت رقابتی پایدار، عنصری از استراتژی بازاریابی یا کسب و کار است که مزیت قابل توجهی نسبت به رقبای موجود و آینده دارد. این نکته مهم را فراموش نکنید که مجموعه عوامل و ظرفیت‌هایی که در کنار هم مزیت رقابتی یک کسب و کار را به نمایش گذاشته است مخصوص همان کسب و کار است و امکان تقلید برای کسب و کار دیگری را ندارد.

همچنین، با توجه به این که مزیت رقابتی بر اساس علایق و خواست مشتریان تنظیم می‌شود باید به ابعاد و عناصر مختلفی مانند زمان و مکان در خلق مزیت رقابتی توجه شود، زیرا یک مزیت رقابتی ممکن است در زمان و مکان خاصی معنا پیدا کند و در زمان و مکان دیگری به عنوان مزیت در نظر گرفته نشود.

مزیت رقابتی انواع مختلفی دارد که در اینجا به مهمترین نوع آن یعنی پایدار و موقت پرداخته می‌شود:

مزیت رقابتی موقتی همانطور که از نامش مشخص است، برای مدت زمانی کوتاه مزیت محسوب می‌شود و قابلیت انتقالی و جایگزینی دارد. برای این مورد پیشنهاد می‌شود قبل از اینکه مزیت قبلی منقضی شود و کارکرد خود را از دست بدهد، مزیت دیگری جایگزین آن شود. در مقابل مزیت رقابتی موقتی، مزیت رقابتی پایدار قرار دارد که به راحتی توسط رقبا قابلیت دسترسی ندارد. در حالی که بسیاری از گزینه‌های استراتژیک مسیرهایی را برای مزیت رقابتی پایدار یا SCA ارائه می‌دهند (مثلا کیفیت، طراحی محصول، ارزش هزینه‌های تولید پایین و غیره)، دستیابی به SCA موثر بسیار سخت است. مزیت رقابتی پایدار، در یک شرکت مزایایی نسبت به شرکت‌های رقیب فراهم می‌کند که می‌تواند توسط شرکت حفظ شود و یا در طول زمان به راحتی توسط رقبا فرسوده شود.

به همین ترتیب، یک شرکت ممکن است مزیت رقابتی داشته باشد، زیرا قادر به ارائه ارزش بیشتری به مصرف کنندگان (به عنوان مثال از طریق قیمت‌های پایین، یا مزایای بیشتر در قیمت بالاتر، همچنین حمایت و پشتیبانی زیاد و …) نسبت به شرکت‌های رقابت کننده است، اما مزیت‌های رقابتی زمانی که نرخ و مزایای تغییرات تکنولوژیکی توانایی شرکت را در استفاده از چنین تغییراتی فراتر می‌گذارد، ممکن است پایدار نباشد. بخش عمده‌ای از توسعه و پیاده سازی استراتژی بازاریابی مربوط به پیگیری مزیت رقابتی پایدار توسط یک شرکت است.

هدف اصلی استراتژی بازاریابی شرکت باید دستیابی و حفظ یک مزیت رقابتی پایدار باشد. در حالی که تقریبا تمام SCA ها در مواقعی به طور موقت قابل دستیابی می‌باشند، در عین حال، در تصمیم‌گیری‌های استراتژیک باید از اهمیت بیشتری برخوردار باشند، از جمله اینکه چگونه شرکت تصمیم می‌گیرد به رقابت بپردازد (به عنوان مثال استراتژی محصول، استراتژی تولید).