فرهنگ سازمانی
ابعاد مختلف فرهنگ سازمانی کدامند؟
همانطور که هر فردی دارای یک شخصیت خاص بوده و با شخصیت اشخاص دیگر متفاوت است. هر سازمانی هم دارای شخصیت منحصر به فردی است که با دیگر شرکتها متفاوت است که به آن فرهنگ میگویند. فرهنگ در واقع مثل یک نیروی نامرئی بوده و خیلی واضح، ملموس و قابل مشاهده نمیباشد اما در عین حال بسیار قدرتمند است و در واقع هدایتگر افکار و اعمال هر یک از اعضای شرکت و یا سازمان میباشد و میتواند مجموعهای از ارزشها، باورها و اهداف مشترک را تشکیل دهد.
فرهنگ در قلب هر کسب و کار و سازمان قرار دارد. فرهنگ سازمانی شامل تمام فرآیندها،فعالیتها، خط مشی ها و … می شود. و بر همه چیز، از حفظ کارمندان گرفته تا بهره وری و در نهایت، نتیجه و خروجی کار تأثیر میگذارد.
فرهنگ به یک الگوی رفتاری پذیرفته شده و آموخته شده اشاره دارد که به طور متقابل در سازمان به اشتراک گذاشته می شود.علاوه بر این، احساس هویت و منحصر به فرد بودن را در کارکنان ایجاد می کند.
فرهنگ سازمانی تأثیر زیادی بر تواناییهای شرکت در جهت موفقیت و رشد آن در دنیای رقابتی که امروز در آن زندگی میکنیم خواهد داشت. یک شرکت بدون فرهنگ نمیتواند از توانایی کارکنان خود نهایت استفاده را ببرد و در نهایت آنها را راضی نگه دارد و در نتیجه رفاه افراد و سازمان هر دو در معرض خطر قرار میگیرد.
تحول فرهنگی (Cultural Transformation) چیست؟
تحول فرهنگی زمانی آغاز می شود که یک سازمان تشخیص دهد فرهنگ کنونی آن با چشمانداز، مأموریت، ارزشهای اصلی و اهداف استراتژیک آن همسو نیست. در چنین شرایطی فرهنگ به مانعی برای دستیابی به اهداف استراتژیک سازمان تبدیل شده است. تحول فرهنگی زمانی اتفاق میافتد که سازمان درگیر فرآیندی میشود تا فرهنگ را با چشمانداز، مأموریت و ارزشهای اصلی خود برای دستیابی به اهداف استراتژیک خود هماهنگ کند.
در ادامه به برخی از دلایلی که چرا فرهنگ سازمانی نقش مهمی در موفقیت هر کسب و کاری ایفا می کند و جنبههای مختلف فرهنگ پرداخته میشود.
برخی از دلایل ایجاد فرهنگ مناسب در سازمان
وحدت
یک شرکت چه کوچک باشد (مانند استارتآپهای ۱۰-۱۵ نفری) و چه بزرگ، به وسیله اتحاد و وحدتی که بین اعضای آن وجود دارد تقویت شده و رشد میکند و در واقع این وحدت از فرهنگ یک سازمان ناشی میشود. فرهنگ مجموعهای از ارزشها و اصول مشترک است که تمامی افراد در هنگام تصمیمگیری به آن پایبند هستند و همین شباهتها در فکر و عمل افراد آنها را قادر میسازد با یکدیگر نهایت همکاری را داشته و در رسیدن به اهداف مشترک به یکدیگر کمک کنند و با رقبا مقابله کنند.
موفقیت سازمان
یکی از موفقترین شرکتها در ایجاد و پیادهسازی فرهنگ سازمانی موفق شرکت گوگل میباشد. و یکی از مهمترین دلیل موفقیت این سازمان پیادهسازی فرهنگ خلاقیت و نوآوری است و راز موفقیت این شرکت افرادی هستند که در این شرکت کار میکنند و هچنین فرهنگ سازمانی که ایجاد کرده و آن را حفظ میکنند.
ثبات
فقدان هدف و انگیزه یکی از دلایل عمده نارضایتی افراد از کار و ترک شغل و جستجوی کار دیگر است. فرهنگ سازمانی به دلیل ماهیت خود تضمین میکند که هدف اعضای آن با هدف سازمان همسو باشد. و این سازگاری اهداف و طرز تفکر مشترکی که بین اعضا وجود دارد آنها را به سمت عملکرد خوب، خودراهبری و وفاداری به سازمانی که به آن تعلق دارند سوق میدهد.
کارکنان در مسیر درست
هنگامی که یک سازمان ارزشها، باورها و اهداف خود را مشخص میکند، کارکنان درک روشنی از ارزشهای سازمان به دست میآورند، در نتیجه در مسیر مشخص در جهت رسیدن به آنها حرکت میکنند. آنها میدانند چه چیزی درست است و چه چیزی نادرست، و فعالیتهای مهم یا بیاهمیت را تشخیص میدهند. چنین شفافیتی رویکرد متمرکز به کار و استفاده مؤثر از زمان و منابع سازمان را تضمین میکند.
هویت
«هویت» و «تصویر برند» از فرهنگ یک سازمان و افراد آن پدیدار میشود.این افراد هستند که سازمان را ایجاد می کنند و این سازمان است که “تصویر برند” را ایجاد میکند. هویت برند نقش مهمی در میزان استقبال بازار و پیشرفت آن دارد.
چرا فرهنگ سازمانی مهم است؟
فرهنگ شرکت همه جنبه های سازمان شما را تحت تأثیر قرار میدهد. یک فرهنگ سازمانی قوی میتواند:
- استراتژی سازمان شما را شکل دهد
- عملکرد را هدایت کند
- نوآوری را ترویج دهد
- کارایی را بهبود دهد
- به کسبوکار سرعت بخشد
با این حال، فرهنگ شرکت شما همچنین این پتانسیل را دارد که بر سازمان شما تأثیر منفی بگذارد. به همین دلیل بسیار مهم است که نه تنها فرهنگ خود را درک کنید، بلکه رویکردی پیشگیرانه برای ایجاد فرهنگ مورد نظر خود داشته باشید.
ویژگیهای فرهنگ سازمانی
چه چیزهایی در ایجاد یک فرهنگ مثبت موثر است؟
هر شرکتی متفاوت است، اما تحقیقات نشان میدهد چهار ویژگی مشترک فرهنگ سازمانی مثبت شامل موارد زیر میشود:
- ارزشهای مشترک
- مسئولیتپذیری مشترک
- احترام متقابل
- تعهد جمعی
فرهنگهایی که بر ارزشهای مشترک و مسئولیتپذیری، احترام متقابل، و تعهد جمعی به اهداف و اولویتهای سازمانی متمرکز شدهاند، پایهای برای هدایت تغییرات مثبت و حرکت رو به جلو هستند.
چگونه می توان ساخت یک سازمان فرهنگ محور را آغاز کرد؟
ساخت فرهنگ یک سازمان به گونهای نیست که یک روزه اتفاق بیوفتد و با گذشت زمان در سازمان ایجاد میشود بنابراین توسعه یک سازمان فرهنگمحور مثبت به زمان نیاز دارد. به هر حال، فرهنگ شما در هر زمینه ای از کسب و کار شما از صورتحساب و حقوق و دستمزد گرفته تا خدمات مشتری و فروش تعبیه شده و ترویج مییابد.
فرهنگ بازخورد را ایجاد کنید.
فرهنگهای قوی بر اساس مسئولیتپذیری و احترام ساخته میشوند. برای ایجاد این روابط متقابل مثبت بین کارکنان و سازمان، رهبران و مدیران منابع انسانی باید با هم کار کنند و بازخورد منظم و سازنده ارائه دهند.
در این خصوص باید به همه افراد آموزش داده شده و راههای برقراری ارتباطات موثر در جهت ایجاد بازخوردها تعیین و آموزش داده شود.
ارتباطات شفاف در هر سطح از سازمان شما ارزشهای مشترک شما را تقویت نموده، انتظارات را روشن میکند و تعهد جمعی را افزایش میدهد.
فرهنگ را بخشجدایی ناپذیر استراتژی خود قرار دهید
هنگامی که فرهنگ را به عنوان استراتژی خود تعیین میکنید، میتوانید به طور فعال برنامهریزی، توسعه و هماهنگی متناسب با فرهنگ خود داشته باشید. ارزشها، اهداف و اولویتهای شرکت خود را به طور مداوم با تمرکز بر فرهنگی که میخواهید ایجاد و تقویت کنید و به اشتراک بگذارید.
ابعاد مختلف فرهنگ سازمانی
نوآوری و ریسک پذیری
یکی از ابعاد فرهنگ سازمانی نوآوری و ریسکپذیری است که میزان انگیزه کارکنان برای تجربه کردن ایدههای جدید و نوآوری را نشان میدهد. طبق چارچوب OCP، شرکتهایی که دارای فرهنگهای نوآورانه هستند، انعطافپذیر و سازگار بوده و ایدههای جدید را تجربه میکنند. این شرکتها با یک سلسله مراتب مسطح ایجاد شدهاند که در آن عناوین و رویکرد سلسلهمراتبی کماهمیت جلوه داده میشوند.
رویکرد تهاجمهی
برخی از سازمانها دارای رویکرد تهاجمی میباشند و به شدت در جهت تخریب و برکناری رقبای خود تاکید میکنند.
توجه به جزئیات
این بعد تمرکز بر توجه و دقت، و اهمیت جزئیات تاکید دارد.
فرهنگهای نتیجه گرا
چارچوب OCP فرهنگهای نتیجه گرا را فرهنگهایی توصیف میکند که بر دستاوردها، نتایج و عمل به عنوان ارزشهای مهم تأکید دارند.
اهمیت به کارکنان
منظور از این فرهنگ احترام گذاشتن به کارکنان و ایجاد محیط کاری مناسب برای کارکنان است و بر احترام به حقوق فردی تاکید میکند و کارکنان را بزرگترین ارزش سازمان میداند.
جمعبندی
فرهنگ سازمانی موضوعی جذاب است. کاوش در فرهنگ سازمانی میتواند بینشهای ارزشمند و منحصر به فردی را در اختیار شما قرار دهد تا با اطمینان قدمهای بعدی را در جهت رسیدن به اهداف خود بردارید.