مدیریت فرایندهای کسب و کار
مسیر شغلی تحلیلگر فرایند
مسیر شغلی در مدیریت فرایند با چالشهای خود همراه است و انتخاب شغل ایده آل در این حوزه نیازمند اطلاعات کافی در مورد مدیریت فرآیندها است. نقش اصلی مدیران فرآیندها که از آنها به عنوان مدیران فرآیندهای کسب و کار (BPM) نیز یاد میشود، ارزیابی و بهبود فرآیندهای کسب و کار است.
آنها میتوانند این وظایف را در هر بخش یک کسب و کار انجام دهند و در انواع حوزههای کاری در صنایع مختلف، مشغول به کار شوند؛ اگر چه بیشتر در بخشهای تولید محصولات مشغول به کار میشوند، اما بخشهای حیاتی دیگر در سازمانها نیز نیاز به شخص متخصص در حوزه مدیریت فرآیندها دارند.
مسیر شغلی در مدیریت فرایند از کارایی عملیات کسب و کار شروع میشود و باید از عملکرد فرآیندها و عملیات در حال جریان اطمینان حاصل کنند و در صورت لزوم تغییرات یا بهبودهایی را ایجاد و پیاده سازی کنند.
مسیر شغلی در مدیریت فرایند چالشهای خود را دارد و بعد از بررسی عملکرد و کارایی کسب و کار، اسنادی از فرآیندها و بهبودهای موجود را تولید میکنند، نتایج مورد انتظار تغییرات فرایند را پیش بینی میکنند، تغییر انجام شده را تجزیه و تحلیل میکنند و در نهایت اگر لازم باشد، فعالیتهای بیشتری را برای گردش کار، برنامهها یا سایر فرآیندها ایجاد میکنند.
در مسیر شغلی در مدیریت فرایند، مدیران اغلب ایدهها و اطلاعات بدست آمده را به روسای هر بخش و یا سایر شخصیتهای بالا رتبه ارجاع میدهند و یافتههای خود را با آنها به اشتراک میگذارند؛ در نهایت با همکاری فکری همه افراد در این چرخه، بهبودهایی برای فرآیندها و فعالیتها پیشنهاد داده میشود.
همچنین طبق دفتر آمار کار BLS ، پیشبینی میشود، رشد فرصتهای مناسب مسیر شغلی در مدیریت فرایند، تا سال ۲۰۲۴ حدود ۱۴ درصد باشد.
قطعا با رشد کسب و کارهای تجاری، نیاز به متخصص در بخشهای مختلف مدیریت فرایند حس خواهد شد و موجب شکلگیری رقابتی شدید بین متخصصان حوزه مدیریت فرایند میشود.
اگر شما قصد دارید وارد مسیر شغلی در مدیریت فرایند شوید اما با آنها آشنایی ندارید، نگران نباشید! در ادامه مقاله ما به شما ۹ فرصت شغلی در حوزه مدیریت فرایند را معرفی خواهیم کرد؛ پس لطفا با ما همراه باشید.
۱- استراتژیست اولین گزینه مسیر شغلی در مدیریت فرایند
اولین فرصت شغلی ایجاد شد مسیر شغلی در مدیریت فرایند، استراتژیست است. شخصی که این حرفه را انتخاب میکند باید توانایی تبدیل اهداف سازمانی به فلسفههای ساده و قابل درک را داشته باشد. همچنین باید بتواند قوانین موجود در کسب و کار، اهداف اجرایی در فرآیندها، نظمدهی و مرتب کردن فرآیندها براساس ارزش و محاسبه و اندازهگیری ارزشهای موجود در فرآیندها را به بهترین نحو انجام دهد.
۲- تحلیلگر دومین گزینه مسیر شغلی در مدیریت فرایند
یکی از بهترین و محبوبترین گزینههای مسیر شغلی در مدیریت فرایند، تحلیلگر فرآیندها است. پیش از پرداختن به تحلیلگر فرآیندها، توجه به این نکته لازم است که فرصت شغلی تحلیلگر خود به چند زیر شاخه تقسیم میشود و شغلهای متفاوتی را ایجاد میکند.
برای وارد شدن به شاخه تحلیلگر، نیازمند کمی تجربه کاری در زمینه مدلسازی فرآیندها دارید. اگر بخواهید به عنوان متخصص در زمینه تحلیل فرایند در مدیریت فرآیندها مشغول به کار باشید، میتوانید از همان ابتدا به یادگیری اصول تجزیه و تحلیل در مدیریت فرآیندهای کسب و کار بپردازید.
نقش تحلیلگر در مدیریت فرایند کسب و کار، بررسی و بهبود فرآیندهای کسب و کار و فعالیتهای در حال جریان سازمان است. تحلیلگر فرآیندها باید بتوانید بهترین عملکردها را در بخشهای مختلف تجزیه و تحلیل کند و بر اساس نتایج بدست آمده، بهترین تصمیم را برای بهبود وضعیت سازمان بگیرد. همچنین اشتراک گذاری و بحث کردن در مورد تحلیلهای بدست آمده، بخش جدانشدنی بین تحلیلگران مدیریت فرآیندها است و با خلق ایدههای جدید، بهترین نتیجه را از تحلیلهای بدست آمده دریافت میکنند.
به طور کلی فردی که شاخه تحلیلگر مسیر شغلی در مدیریت فرایند را انتخاب میکند باید با افراد مختلف مصاحبه کرده و مستندات و مدارک مرتبط با فرآیندها را تهیه کند؛ در نهایت با ارائه آنها به مدیران، به بهبود فرآیندهای در حال اجرا کمک خواهند کرد.
در حال حاضر با روی کار آمدن سیستمهای مدیریت فرآیندهای کسب و کار (BPMS)، شاخه تحلیل مسیر شغلی در مدیریت فرایند، کمی کم رنگ شده است؛ چرا که پس از انجام عملیات مختلف روی فرآیندها در BPMS ، بر اساس اطلاعات بدست آمده و به کمک ابزارها میتوان تحلیل پیشرفتهای روی فرآیندها انجام داد و به نتایج فوقالعادهای دست پیدا کرد.
با این وجود عملیات تحلیل و شاخه تحلیلگر فرآیندها حذف نشدنی است و با انتخاب این شغل بدون شک در مسیر موفقیت قرار خواهید گرفت؛ چرا که بررسی مدلهای موجود و شناسایی و حذف فرآیندهای مضر، نیازمند شخص حرفهای در شاخه تحلیلگری است و نرم افزارهای موجود در این زمینه عملکرد مناسبی از خود نشان نخواهند داد.
در ادامه برخی از ویژگیهایی که یک تحلیلگر در مسیر شغلی مدیریت فرایند باید داشته باشد را آوردهایم:
- مسلط بر قوانین و اصطلاحات مدیریت فرآیندها
- توانایی مصاحبه با افراد و جمع آوری اسناد را داشته باشد
- توانایی طراحی فرایندها کسب و کار با استانداردهای BPMN2 را داشته باشد
- به دلیل قدرتمند شدن نرم افزارهای موجود، تسلط بر روی یکی از آنها ضروری است
- آشنایی کافی با مدلهای معروف مانند SAP، APQC و …
- تسلط کامل بر روشهای تجزیه و تحلیل تخصصی فرآیندها
- باید توانایی باز طراحی فرآیندها را داشته باشد
همچنین رنج حقوقی یک تحلیلگر فرایند در سال ۱۳۹۸ حدود ۵-۶ میلیون تومان در ماه بوده است و قطعا با پیشرفتهای که در این حوزه صورت گرفته است، افزایش حقوق محسوسی دیده خواهد شد.
۳- بررسی و ارزیابی فرآیندها سومین گزینه مسیر شغلی در مدیریت فرایند
فرد متخصص در این شاخه از مسیر شغلی در مدیریت فرایند، ویژگیهای جالبی دارد. نقش فرد در این شاخه، بررسی و ارزیابی عمیق و جزئی فرآیندها و فعالیتهای سازمان است. بعد از ارزیابی دقیق فرآیندها نوبت به ارزش گذاری آنها با استفاده میزان کارآمدی بدست آمده، میرسد.
در مرحله بعد باید به ویرایش و تدوین شاخصهای موجود در فعالیتهای سازمان بپردازد تا زمانی که به بهترین نتیجه دست پیدا کند. سپس به جمع آوری دادهها مشغول میشود و با ارزیابی دقیق آنها، تصمیمات فوقالعادهای را ارائه میدهد.
در نهایت با اندازهگیری شاخصهای کلیدی عملکرد (KPI) مختلف در سازمان، به جمع بندی میرسد و با ارائه نظر نهایی، مسیر تغییرات نوین و بهبود فرآیندها را هموار میکند.
۴- طراحی و مدلسازی چهارمین گزینه مسیر شغلی در مدیریت فرایند
چهارمین شاخه از مسیر شغلی در مدیریت فرایند، طراحی و مدلسازی فرآیندها است. مدلسازی فرآیندهای کسب و کار، نمایش گرافیکی فرآیندهای کسب و کار و چرخه فعالیتهای سازمان است تا از آن برای شناسایی پیشرفتهای موثر در کسب و کار، استفاده کنند. این کار معمولا با استفاده از روشهای مختلف و با استفاده از نمودارها و چارتهای متنوع، انجام میشود.
مدلسازی فرآیندهای کسب و کار معمولا با طراحی فرآیندهای کسب و کار در یک زمان انجام میشوند و از هر دوی آنها برای نمایش گرافیکی فرآیندها و شناسایی ضعفهای موجود استفاده میشود. در حالی که مدلسازی فرآیندهای کسب و کار، به عنوان یک مفهوم، بسیار مفید است، اما معمولا به صورت مستقل مورد استفاده قرار نمیگیرد. در واقع داشتن نمایش گرافیکی از یک فرایند بسیار عالی و خوب است، اما بدون اجرای صحیح و طراحی اصولی، زیاد پیشرفت نخواهید کرد.
همچنین شخصی که شاخه طراحی و مدلسازی را انتخاب کرده است باید توانایی درک کامل فعالیتهای در حال جریان سازمان، ترسیم و طراحی مدلهای متنوع براساس استانداردهای مورد نیاز، ایجاد ارتباط میان چندین فرایند برای بدست آوردن خروجی کلی، شناسایی و حذف فعالیتهای مضر، قطع ارتباطات ناکارآمد بین فرآیندها از داخل و خارج را داشته باشد.
۵- معماری فرآیندها پنجمین گزینه مسیر شغلی در مدیریت فرایند
یکی دیگر از شاخههای مهم و ارزشمند مسیر شغلی در مدیریت فرایند، معماری فرآیندها است. فردی که این نقش را انتخاب میکند، بر تعریف، طراحی مجدد (باز طراحی) و بهینه سازی فعالیتها در یک فرایند یا گروهی از فرآیندها و فعالیتها متمرکز است. این افراد با بخشهای مختلف کسب و کار، در مورد تغییر فرآیندها برای رسیدن به اهداف کسب و کار مصاحبه کرده و به راهحلهای مطمئنی خواهند رسید. در نهایت با شناسایی بهترین ساختاربندی، فرایند را تغییر داده و یا از ابتدا طراحی میکند.
معماری فرایند یک مدل سلسله مراتب بصری است که برای فرآیندهای سازمان طی میشود و با ارائه راهنماییهای کاربردی، هدفهای مهم کسب و کار را پیش خواهد برد. معماری فرآیندها یک محیط برای تجسم و مدیریت قدرتمند فرآیندها را فراهم میکند؛ همچنین منابع مربوطه، اسناد، معیارهای عملکرد، روشهای اندازه گیری و ارزشهای کاری را ذخیره میکند. معماری فرآیندها فراتر از یک تصویر یا یک مدل است و با کاربرد موثر خود، کمک بسیاری به مدیریت استراتژیک و عملیاتی برای بهبود مستمر خدمات، خواهد کرد.
در ادامه برخی از فعالیتهایی که در شاخه معماری فرآیندها صورت میگیرد را برای شما قرار دادهایم:
- کشف و مستند سازی معماری فرآیندها
- تعریف معیارهای کلیدی عملکرد، برای پردازشها در معماری
- تدوین و ثبت ارزش نقشها در سازمان
- بررسی سلامت معماری فرآیندها برای ارزیابی وضعیت فعالیتهای در حال جریان سازمان
به طور کلی نقش فرد وارد شده در این شاخه شغلی، تعیین ارتباطات بین فرآیندها و همسو کردن آنها با یکدیگر است.
۶- مالک فرآیندها ششمین گزینه مسیر شغلی در مدیریت فرایند
شخصی که این شاخه از مسیر شغلی در مدیریت فرایند را انتخاب میکند باید ویژگیهای خاصی داشته باشد و فعالیتهای متنوعی انجام بدهد. مسئولیتهای این فرد ایجاد برنامه بر اساس شاخصهای عملیاتی سازمان، کنترل منابع عملیاتی فرآیندها، همسو کردن فرآیندها در صورت نیاز، نظارت و کنترل شاخصهای عملیاتی، مشخص نمودن مسیر منظم فعالیتهای در حال انجام، مشخص کردن اهداف پیش روی نیروهای در حال کار سازمان بر اساس شاخصهای بدست آمده و موارد دیگر است.
۷- بهبود دهنده فرآیندها هفتمین گزینه مسیر شغلی در مدیریت فرایند
این شخص باید توانایی گروهبندی فرآیندها بر اساس فعالیتی که انجام میدهند را داشته باشد. همچنین در مراحل بعد باید به شناسایی و کشف مسائل پنهان شده در فرآیندها بپردازد و راه کارهایی برای اجرای اهداف و نقشههای سازمان، ارائه دهد. در نهایت باید نقشه مشخصی را برای بهبود عملکرد فرآیندها، در اختیار مدیران و رهبران سازمان، قرار دهد.
۸- توسعه دهنده فرآیندها هشتمین گزینه مسیر شغلی در مدیریت فرایند
یکی دیگر از شاخههای محبوب مسیر شغلی در مدیریت فرایند، توسعه دهنده است. فردی که این شغل را انتخاب میکند باید توانایی اتوماسیون عملیات و فرآیندهای سازمان را داشته باشد. همچنین باید توانایی ایجاد پایگاه دادههای مربوط به فرآیندها، همسوسازی فرآیندها با دیگر فرآیندهای سازمان را داشته باشد.
۹- مدیریت پروژهها نهمین گزینه مسیر شغلی در مدیریت فرایند
آخرین و مهمترین شاخه از مسیر شغلی در مدیریت فرایند، مدیریت پروژهها است. در ادامه به ویژگیهایی که شخص وارد شده به این مسیر شغلی باید داشته باشد، میپردازیم:
- توانایی مسیردهی و رهبری پروژهها بر اساس متدهای استاندارد و اصولی
- اجرای پروژهها طبق زمانبندی و تحویل آنها در زمانی خاص
جمع بندی
امروزه بازارهای جهانی نیاز شدیدی به افراد متخصص در زمینههای مختلف BPM دارند. افرادی که دارای بینشهای گروهی و ایدههای نوین هستند، به بهترین درجات شغلی در هر کدام از مسیر شغلی در مدیریت فرایند، خواهند رسید. با انتخاب مسیر درست شغلی، به پیشرفت خود و کسب درآمد فوق العاده نزدیک خواهید شد؛ پس در انتخاب هدف نهایی، دقت کافی را داشته باشید.