با کم‌رنگ شدن هنر مکالمه و تبدیل شدن سکوت به یک منبع کمیاب، ما نحوه گوش دادن را فراموش کرده‌ایم.
وقت آن است که دوباره تمرکز کرده و مهارت گوش دادن آگاهانه را تمرین کنیم. نه تنها به این دلیل که در مکالمه توجه کامل خود را به دیگران مدیون هستیم، بلکه به این دلیل که احساسات مثبت ناشی از یک مکالمه خوب می‌تواند به ما در یافتن معنا کمک کند. در این مقاله به مبحث گوش دادن فعال می‌پردازیم.
گوش دادن فعال، آرامش روان را افزایش می‌دهد
نیاز به تعلق در انسان نه تنها هنگام تولد بلکه در زندگی بزرگسالی نیز اساسی است.
همه ما دوست داریم مورد پسند واقع شویم، حتی اگر مایل نیستیم این تمایل را قبول کنیم. منطقی است: انسان به عنوان موجودی اجتماعی تکامل یافته است که برای توسعه استراتژی و زنده ماندن نیاز به ارتباط با دیگران دارد. تحقیقات نشان داده است که ما کلمات و حرکات دیگران را تقلید می‌کنیم، فقط برای اینکه به آن‌ها نشان دهیم که دقیقاً مانند آن‌ها هستیم.
تحقیقات روانشناسی مثبت نشان می‌دهد که چگونه تعاملات اجتماعی خوشایند، آرامش روان ما را افزایش می‌دهد و رضایت بیشتری از زندگی را فراهم می‌کند. یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای افزایش آرامش روان ما از طریق گوش دادن فعال است.
سونجا لیوبومیرسکی (۲۰۰۸) ادعا می‌کند که روابط اجتماعی یکی از ۱۰ فعالیت اصلی “تقویت‌کننده شادی” است، بیشتر به این دلیل که ممکن است هنگام حضور در کنار دیگران، احساس تعلق داشته باشیم.
گذراندن وقت با دوستان یا همکاران، احساسات مثبتی ایجاد می‌کند که یکی از مولفه‌های اصلی خوشبختی است. اگر روابط اجتماعی برای یک زندگی شاد و رضایت‌بخش حیاتی بوده و یک عنصر مهم از تعامل اجتماعی مکالمه خوب است، پس ما بدون مهارت گوش دادن فعال گم می‌شویم. گوش دادن فعال یک مهارت است که می‌توانیم آن را تمرین کنیم.
یادگیری گوش دادن فعال
تئوری ارتباطات در مورد فرستنده، گیرنده، پیام و سر و صدا صحبت می‌کند.
متأسفانه، سر و صدای اطراف به برجسته‌ترین صدا در زندگی ما تبدیل شده است. این سر و صدا شامل سر و صدای فیزیکی، مانند اتومبیل و همچنین سر و صدای فیزیولوژیکی، مانند آنچه که ما فکر می‌کنیم در حالی که طرف مقابل با ما صحبت می‌کند، می‌شود.
گوش دادن فراتر از عمل منفعل دریافت یا شنیدن است. گوش دادن “پردازش آگاهانه محرک‌های شنوایی است که از طریق شنیدن درک می‌شود.
بنابراین، گوش دادن یک فرایند فعال است. تعادل بین منفعل بودن و بیش از حد فعال بودن، در گوش دادن فعال وجود دارد.
آیا تا به حال به کسی “گوش” داده‌اید و ناگهان متوجه شده‌اید که تمام مدت پاسخ خود را برنامه‌ریزی می‌کردید؟ یا در شرایطی بوده‌اید که مکالمه به دنباله‌ای از گفته‌ها و داستان‌ها مبدل می‌شود؟ غالباً، حواس‌پرتی‌های خود ما، مانع از این می‌شود که شنونده خوبی باشیم.
رایج‌ترین اشتباهات ما در گوش دادن فعال چیست؟
در اینجا لیستی از رایج‌ترین اشتباهاتی که هنگام گوش دادن به صحبت‌های دیگران مرتکب می‌شویم آورده شده است:
- در حالی که شخص دیگری در حال صحبت است، رویاپردازی کنید یا به چیز دیگری فکر کنید.
- به این فکر کنید که بعدا چه بگویید
- قضاوت در مورد صحبت‌های شخص مقابل
- گوش دادن با هدف یا نتیجه خاص
این اشتباهات نشانه‌هایی از این هستند که ما حرف‌های شخص دیگر را نمی‌شنویم. بدون گوش دادن فعال، جستجو در احساسات و افکار واقعی یک شخص دشوار است. در صورتی که با این کار، می‌توانید مکالمه‌ای جذاب انجام دهید که در آن مردم احساس احترام می‌کنند زیرا شما به آن‌ها گوش داده‌اید.
بنابراین چگونه می‌توانیم بر ارتباطات بی‌فکر غلبه کنیم و شنونده فعال خوبی شویم؟
هنر گوش دادن فعال
شواهد تجربی محدودی در مورد گوش دادن فعال، تاکیدی یا آگاهانه وجود دارد. در حال حاضر، یک تعریف قابل استفاده برای یک درمانگر ممکن است این باشد: “تلاش برای نشان دادن پذیرش بی‌قید و شرط و تأمل بی‌طرفانه”.
AEL مخفف Active-Empathetic Listening (گوش دادن فعال و همدلانه) است. به طور سنتی، این نوعی گوش دادن است که توسط فروشندگان انجام می‌شود. یک مطالعه قابلیت اطمینان و اعتبار مقیاس AEL را بررسی کرد که درک مشتری از شنونده را اندازه‌گیری می‌کند و شامل ارزیابی خود شنونده نیز می‌شود.
AEL به حوزه روان‌درمانی و مشاوره مربوط می‌شود، جایی که درمانگر ملزم به درک پیام مشتری و زمینه وی بدون تمرکز بر تجربیات و احساسات خود است.
از این طریق، درمانگران می‌توانند به مشتریان خود خدمت کنند و همچنین یک رابطه درمانی معنی‌دار ایجاد نمایند.
در یک زمینه بین فردی، گوش دادن فعال با هدف به حداقل رساندن سوگیری و تمرین صبر و حوصله آگاهانه در حالی که مشغله‌های فکری خود را نادیده می‌گیرد، انجام می‌شود.
برای درک نیاز به گوش دادن فعال، باید توجه داشته باشیم که همه چیز را از طریق لنز شخصی خود دریافت و ارزیابی کرده و از این طریق جهان را تفسیر می‌کنیم.
شش نکته درباره گوش دادن فعال
در اینجا چند نکته در مورد چگونگی غلبه بر مشغله‌های فکری خود و تبدیل شدن به یک شنونده فعال و همدل را بررسی می‌کنیم.
