استراتژی
تجزیه و تحلیل SOAR چیست و چگونه انجام میشود؟
تجزیه و تحلیل SOAR ابزاری برای برنامهریزی استراتژیک است که میتواند برای کمک به سازمان شما در ایجاد و اجرای استراتژی خود مورد استفاده قرار گیرد. به بیان دیگر، تجزیه و تحلیل SOAR با تمرکز بر نقاط قوت شما و چگونگی استفاده از آنها برای بهرهمندی از فرصتهای پیش روی سازمان شما کار میکند.
این ابزار چیزی نیست که شما به تنهایی استفاده کنید. در عوض، میتوانید با یک گروه و در یک جلسه طوفان فکری تیمی مورد استفاده قرار دهید. SOAR مخفف کلمات Strengths ،Opportunities ،Aspirations و Results است. نقاط قوت و فرصتها بر وضعیت فعلی شما متمرکز است، در حالی که آرزوها و نتایج بر وضعیت آینده مورد نظر شما متمرکز هستند.
در یک بیان کلی
تحلیل SOAR تکنیکی است که به کسب و کارهای مختلف در سطح برنامهریزی استراتژیک کمک میکند تا:
- بر آنچه باید به درستی انجام دهند، تمرکز کنند.
- تعیین کنند که کدام مهارت میتواند افزایش یابد.
- خواستهها و انگیزههای سهامداران خود را درک کنند.
چه کسی تحلیل SOAR را ایجاد کرده است؟
تجزیه و تحلیل SOAR توسط ژاکلین استاوروس، دیوید کوپریدر و دی لین کلی ابداع شد. اولین بار توسط این افراد در سال ۲۰۰۳ به عنوان ابزاری جدید برای برنامهریزی استراتژیک و بهرهوری سازمانها مورد استفاده قرار گرفت.
چرا تحلیل SOAR انجام میشود؟
وقتی میخواهید اعضای تیم را دور هم جمع کرده و اقدامات آنها را تشویق کنید، میتوانید یک تحلیل SOAR انجام دهید. بسیاری از افراد به راحتی میتوانند توجه و تلاش خود را بر نقاط قوت خود متمرکز کنند تا اینکه در بهبود نقاط ضعف خود تلاش نمایند. وقتی سعی در دستیابی به موفقیت یا کمک به اعضای تیم خود برای توسعه برنامههای کسب و کار یا عملکرد خود دارید، ممکن است یک تحلیل SOAR مفید باشد.
با توجه به این موارد ۵ سوال اصلی که باید در طول تحلیل SOAR از خود بپرسید، به این شرح است:
- بزرگترین نقاط قوت ما کدامند؟
- بهترین فرصتهای رشد ما چیست؟
- بهترین فرصتهای موفقیت ما چیست؟
- ما به دنبال چه آیندهای هستیم؟
- چه نتایج قابل اندازهگیری به ما نشان میدهند که به آن چشم انداز رسیدهایم یا خیر؟
ابزارهای جایگزین این استراتژی
تحلیل SOAR تنها یکی از مجموعه ابزارهای استراتژی است که سازمانها برای کمک به خود در ایجاد و بیان استراتژی پیش رو به کار میبرند. برخی از ابزارهایی که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از:
- ماتریس مشخصات رقابتی
- تحلیل رقابتی
- تجزیه و تحلیل SWOT
- ماتریس تقابل
- پنج اصل پورتر (Porter’s Five Force)
- ماتریس آنسوف
- ماتریس BCG
نکته مهم: یک تحلیل SOAR به صورت ماتریس دو به دو ترسیم میشود.
همانطور که مشاهده میکنید، ردیف بالای ماتریس بر زمان حال تمرکز دارد و ردیف پایین روی آینده مورد نظر شما تمرکز خواهد کرد. ستون سمت چپ بر عوامل داخلی تمرکز دارد و ستون سمت راست بر عواملی که خارج از سازمان شما هستند، تمرکز میکند.
ممکن است بپرسید، چرا نتایج خارجی هستند و داخلی نیستند؟ از این گذشته، آیا ما به نتایج خود دست نمییابیم؟ پاسخ این است که نتایج به عنوان یک عامل خارجی در نظر گرفته میشوند زیرا نتایج خود شما نیستید. به عنوان مثال، مشتریان شما باید خوشحال باشند و آنها باید دیگران را برای خرید از شما معرفی کنند.
معرفی عناصر اصلی
اجازه دهید هر یک از عناصر تحلیل SOAR را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم.
نقاط قوت (Strengths)
این بخش با هدف تعیین نقاط قوت سازمان شما که میتوانید از آنها استفاده کنید و فرصتهایی را که میخواهید دنبال کنید، طرحریزی میشود. این قسمت به صورت لیستی در میآید و شامل داراییهای مهم سازمان، منابع و دانش شما میباشد.
به بیان دیگر، نقاط قوت شامل فعالیتهائی است که یک کسب و کار بسیار خوب انجام میدهد. این موارد حتما به داراییها، تواناییها، منابع یا دستاوردهای مهم مربوط هستند. نقاط قوت همچنین به گزارههای بینظیر در فروش و مزیت رقابتی مربوط میشود.
برخی از سوالاتی که میتوانند به شما در تعیین نقاط قوت کمک کنند عبارتند از:
- چه چیزی ما را منحصر به فرد میکند؟
- نقطه فروش منحصر به فرد ما (USP) چیست؟
- چه کاری میتوانیم (با ارزشترین دانش خود) انجام دهیم که بهتر از دیگران باشد؟
- چه چیزهایی (با ارزشترین داراییهای خود) داریم که از دیگران بهتر است؟
- از بین تمام نقاط قوت، کدام یک در بازار با ارزشترین است؟
فرصتها (Opportunities)
این بخش از تحلیل SOAR با هدف شناسایی فرصتهایی در بازار ترتیب داده میشود که میتوانید برای موفقیت بیشتر دنبال کنید. فرصتها شرایطی هستند که یک کسب و کار میتواند از آنها برای افزایش احتمال موفقیت استفاده کند. یعنی مواردی که مربوط به سهم بازار و سودآوری است.
برخی از سوالاتی که میتواند به شما در شناسایی فرصتها در بازار کمک کند شامل موارد زیر است:
- چه روندهایی در بازار ما اتفاق میافتد که میتوانیم از آنها استفاده کنیم؟
- چه روندهایی در جهان گسترده اتفاق میافتد که میتوانیم از آنها بهره ببریم؟
- آیا میتوان تهدیدی را برای کسب و کار ما به یک فرصت تبدیل کرد؟
- آیا در بازار موجود ما شکافی وجود دارد؟
- آیا بازارهای جدیدی وجود دارد که باید وارد آنها شویم؟
- آیا مشتریان ما خواستههای برآورده نشدهای دارند که میتوانیم آنها برآورده کنیم؟
- یک کسب و کار برای افزایش سهم بازار چه مشارکتی میتواند ایجاد کند؟
- آنها چه روندهایی را برای موفقیت روزافزون پیشبینی میکنند؟
نتیجه سخن
در متن حاضر که تحلیل SOAR مخفف اختصار Strengths ،Opportunities ،Aspirations و Results است. این مهم یک ابزار برنامهریزی استراتژیک میباشد که میتواند به شما در شناسایی فرصتهای همسو با نقاط قوت سازمان، کمک کند. هنگامی که این کار را انجام دادید، به شما امکان میدهد یک برنامه عملی ایجاد نمائید تا بتوانید فاصله بین جایی که اکنون هستید و جایی که میخواهید باشید را اندازهگیری کنید.