وقتی از مردم می‌خواهیم شخصیت‌های کاریزماتیک را نام ببرند، به طور معمول از جان اف کندی، مارتین لوتر کینگ، گاندی، رونالد ریگان، بیل کلینتون و باراک اوباما یاد می‌کنند. اگر در مورد افراد کاریزماتیک دنیای سرگرمی سوال کنید، اپرا وینفری در راس این لیست است و کلارک گیبل، همفری بوگارت و مرلین مونرو ستاره‌های کاریزماتیک گذشته هستند.
در ظاهر، به نظر می‌رسد افراد کاریزماتیک مانند بیل کلینتون، گاندی و اپرا وینفری اشتراکات کمی دارند (علاوه بر این که در موقعیت‌های قدرتمند و رهبری هستند). اما همه آن‌ها به دلیل داشتن “چیز خاصی” شناخته شده‌اند که کاریزما است.
این “کاریزمای شخصی” همان رهبری کاریزماتیک نیست، اما رهبران کاریزماتیک بیشترین عناصر اساسی تشکیل‌دهنده کاریزمای شخصی را دارند.
کاریزمای شخصی مجموعه‌ای از مهارت‌های اجتماعی و عاطفی پیچیده است. آن‌ها به افراد کاریزماتیک اجازه می‌دهند تا دیگران را در سطح عاطفی عمیقا تحت تأثیر قرار دهند و با آن‌ها ارتباط موثر و قوی بین فردی برقرار کنند.
عناصر کاریزمای شخصی
ابراز احساسات: افراد کاریزماتیک احساسات خود را به صورت خودجوش و واقعی بیان می‌کنند. این به آن‌ها اجازه می‌دهد تا روحیه و احساسات دیگران را تحت تأثیر قرار دهند. همه ما افراد کاریزماتیکی را می‌شناسیم که به نظر می‌رسد هنگام ورود “اتاق را روشن می‌کنند”. آن‌ها به طور معمول تأثیر مثبت را بیان می‌کنند، اما همچنین می‌توانند عصبانیت خود را بروز دهند.
حساسیت عاطفی: این به معنی توانایی خواندن احساسات دیگران است و به فرد کاریزماتیک اجازه می‌دهد با پاسخ دادن به احساسات افراد، با آن‌ها ارتباط عاطفی برقرار کند. بیل کلینتون توانایی ویژه‌ای در برقراری ارتباط عاطفی با مردم دارد و باعث می‌شود فرد احساس کند تنها شخص درون اتاق است.
کنترل عاطفی: افراد کاریزماتیک توانایی کنترل و تنظیم نمایش‌های عاطفی خود را دارند. آن‌ها “از کنترل خارج نمی‌شوند” (مگر اینکه به طور هدفمند بخواهند تا نکته‌ای را مطرح کنند). آن‌ها بازیگران احساسی خوبی هستند، که در صورت نیاز می‌توانند دیگران را به خود جذب کنند.
بیانگری اجتماعی: این به معنی توانایی درگیر کردن دیگران در تعامل اجتماعی است. افراد کاریزماتیک گفتگوگرانی ماهر و سرگرم کننده هستند. آن‌ها مطمئناً با بیان احساسی خود بر ما تأثیر می‌گذارند، اما در سخنانشان قدرت نیز وجود دارد. تقریباً همه رهبران کاریزماتیک سخنرانان عمومی موثری هستند.
حساسیت اجتماعی: این مهارت در خواندن و تفسیر موقعیت‌های اجتماعی، توانایی گوش دادن به دیگران و “هماهنگی” با آن‌ها است. به افراد کاریزماتیک کمک می‌کند تا نسبت به محیط پیرامون خود با درایت و حساس باشند.
کنترل اجتماعی: این مهارت پیچیده، نقش‌آفرینی اجتماعی است که برای رهبران کاریزماتیک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. این امر در حالتی که رهبران کاریزماتیک خود را با کمال وقار و متانت نشان می‌دهند، قابل مشاهده است. این امکان را برای آن‌ها فراهم می‌کند تا با انواع افراد به گونه‌ای متناسب رفتار کرده و آن ارتباطات عاطفی و اجتماعی را برقرار کنند که افراد کاریزماتیک را از ما متمایز می‌سازد.
گرچه این موارد، شش “عنصر سازنده” کاریزمای شخصی هستند و داشتن هر یک از آن‌ها به طور کلی بهتر است، همچنین تعادل برقرار کردن بین مهارت‌های مختلف بسیار مهم می‌باشد. به عنوان مثال، بیانگر احساسی بیش از حد، بدون توانایی کنترل و “خاموش کردن احساسات”، می‌تواند کاریزمای شخصی را از بین ببرد (رابین ویلیامز یا جیم کری را در نظر بگیرید).
چگونه کاریزماتیک شویم؟
اگر شما یک کارآفرین مشتاق یا رهبر در حال ظهور هستید یا تنها مایلید محبوبیت بیشتری کسب کنید، کاریزما ویژگی است که باید برای بهبود آن تلاش نمایید. هرگز برای این کار دیر نیست زیرا روش‌های عملی وجود دارد که می‌توانید در پیش بگیرید تا کاریزماتیک شوید.
کاریزما در مورد نحوه نشان دادن خود و رفتار با اطرافیان است. این امر کمتر به شخصی که شما هستید و بیشتر به نحوه درک دیگران مربوط می‌شود.
اگر تاکنون کسی را ملاقات کرده‌اید که علاقه شدیدی نسبت به او پیدا کرده اما نتوانسته‌اید دلیل این علاقه را توضیح دهید، احتمالاً او از کاریزمای خوبی برخوردار است.
خبر خوب این است که کاریزماتیک بودن صفتی است که می‌توانید یاد بگیرید. اساساً، هر کسی می‌تواند برای توسعه کاریزمای خود تلاش کند. اما چطور باید این کار را انجام دهید؟ در این مقاله ۱۳ گام عملی برای افزایش کاریزما آورده شده است.
۱- در مکالمات حضور داشته باشید.
هنگام مکالمه، چه به صورت فردی و چه به صورت گروهی ، سعی کنید خود را فعالانه درگیر شرایط کنید. شما باید از تمرکز روی آنچه می‌خواهید بگویید خودداری کرده و در عوض به اطرافیان خود نشان دهید که به آن‌ها گوش سپرده‌اید.
این به معنای توجه به آنچه مردم بیان می‌کنند و پاسخ دادن به آن‌ها، جهت نشان دادن این است که به حرف‌هایشان اهمیت می‌دهید.
۲- تماس چشمی را حفظ کنید.
وقتی در گروه حرف می‌زنید، سعی کنید هنگام صحبت به تک تک افراد نگاه کنید. اگر با یک نفر صحبت می‌کنید، هدف باید این باشد که او احساس کند تنها فردی است که در اتاق حضور دارد.
وقتی در چشمان افراد نگاه کرده و ارتباط چشمی خوبی برقرار می‌کنید، مردم اعتماد به نفس شما را احساس کرده و تجربه لذت‌بخش‌تری را در صحبت با شما خواهند داشت.
۳- منفی نباشید.
یک راه خوب برای دوست داشتنی‌تر بودن، دوری از منفی‌نگری است. هیچ کس نمی‌خواهد حامل خبرهای بد یا فردی باشد که از همه چیز شکایت دارد.
مکالمات مثبت به دیگران یادآوری می‌کند که بودن در کنار شما به معنای تجربه مثبت آن‌هاست. حتی اگر طرف مقابل منفی باشد، این امر به شما کمک می‌کند تا مکالمه را به سمت مثبت‌تری سوق دهید.
این کمک می‌کند تا افراد وقتی در اطراف شما هستند احساس بهتری داشته باشند.
۴- صادقانه از مردم تعریف کنید.
بیشتر افراد، از جمله خود شما، تمایل به دیده شدن دارند. خواه از طریق کارشان باشد، ظاهرشان و یا شخصیت آن‌ها. این باعث می‌شود احساس بهتری نسبت به خود داشته باشیم و به مثبت‌تر شدن روزمان کمک می‌کند.
وقتی از شخصی تعریف می‌کنید، در مقابل او برجسته می‌شوید. آن‌ها احساسات خوب را با شما ارتباط می‌دهند و می‌خواهند وقت بیشتری را در اطراف شما سپری کنند.
برای این کار به افراد اطراف خود توجه کنید. وقتی فرصتی پیدا کردید از آن‌ها تعریف کنید.
با این حال، مطمئن شوید که این تعریف صادقانه است. مردم می‌توانند عدم صداقت را حس کنند و این امر می‌تواند به کاریزمای شما آسیب برساند.
۵- به طور واقعی لبخند بزنید.
لبخند واقعی را امتحان کنید. این به معنای داشتن لبخندی است که گرما را نشان می‌دهد. هنگام لبخند زدن، مردم باید بتوانند آن را در چشمان شما ببینند و نه فقط از طریق دهان شما.
انسان‌ها در درک احساسات بسیار ماهر هستند و هنگامی که آن‌ها را جعل می‌کنید بلافاصله می‌فهمند.
وقتی بیشتر لبخند بزنید، به نظر دوستانه‌تر می‌رسید و اطرافیان را به خود جلب می‌کنید.
۶- به نحوه لباس پوشیدن خود دقت کنید.
چه بخواهید و چه نخواهید، ظاهر شما مهم است. آنچه می‌پوشید بخشی از تصویر شما می‌شود و نشان می‌دهد که می‌خواهید افراد چگونه شما را ببینند.
حتی مطالعات نشان می‌دهند آنچه می‌پوشید به طور غیرمستقیم بر میزان اعتماد به نفس شما تأثیر می‌گذارد. بنابراین، دفعه بعدی که می‌خواهید دیگران در اطراف شما احساس خوبی داشته باشند، حتماً به نحوه لباس پوشیدن خود دقت کنید.
۷- بیشتر از آنچه دریافت می‌کنید بدهید.
چیزی که در افراد کاریزماتیک دیده می‌شود این است که آن‌ها همیشه به غنی‌سازی دیگران کمک کرده و به آن‌ها الهام می‌بخشند.
بخشندگی اعتماد و ارتباط واقعی ایجاد می‌کند. وقتی شما با خودگذشتگی چیزی را به کسی می‌بخشید، نشان می‌دهید که آن فرد برایتان اهمیت دارد.
درست همانطور که ماهاتما گاندی بیان می‌کند: “بهترین راه برای یافتن خود این است که خود را در خدمت به دیگران گم کنید”.
۸- بیشتر از صحبت کردن، گوش کنید.
کاریزما هرگز فقط در یک سخنران خوب بودن خلاصه نمی‌شود.
آنچه که امروز در این دنیای پر سرعت بیشتر ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، افرادی هستند که توانایی گوش دادن دقیق و قطع نکردن صحبت دیگران را دارند.
همه می‌خواهند شنیده و تأیید شوند، حتی اگر حرف مهمی برای گفتن نداشته باشند.
به طور عمیق و فعالانه به افراد گوش بسپارید. با گوش دادن، دیگران را در اولویت قرار داده و نشان می‌دهید که برای وقت آن‌ها و چیزهایی که به اشتراک می‌گذارند ارزش قائل هستید.
فقط وقتی از شما سوال شد صحبت کنید و وقتی این کار را کردید، مطمئن شوید که افکارتان به طرف مقابل اختصاص دارد و نه خودتان.
۹- کلمات خود را با دقت انتخاب کنید.
کلماتی که انتخاب می‌کنید نگرش شما را نشان می‌دهند.
کلمات منفی نه تنها شما، بلکه دیگران را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهند. همه ما می‌خواهیم توسط افراد خوش‌بین محاصره شویم و داشتن کاریزما این امکان را به دیگران می‌دهد که وقتی در اطراف شما هستند احساس بهتری نسبت به خود داشته باشند.
نمونه‌ای از یک عبارت و نگرش مثبت که می‌تواند تأثیرگذار باشد:
به جای گفتن اینکه: «شما مجبور نیستید به مهمانی بروید»؛ بهتر است بگویید «با رفتن به مهمانی می‌توانید با افراد جدیدی آشنا شوید. این می‌تواند شروع یک رابطه شگفت‌انگیز باشد.»
۱۰- نسبت به دیگران علاقه‌مند باشید.
نکته مهم در مورد بودن در کنار یک فرد کاریزماتیک این است که شما ناخواسته جذب او می‌شوید.
شما می‌توانید برای کسب این ویژگی، با علاقه‌مند شدن به دیگران و آنچه برایشان ارزشمند است، شروع کنید.
گوش دادن به دیگران و پرسیدن سوالاتی که مکالمه را عمیق‌تر می‌کند، تعامل بین شما و دیگران را صمیمی‌تر می‌سازد.
۱۱- در مورد کسی غیبت نکنید.
همه ما دوست داریم کمی غیبت کنیم. این عادی است.
با وجود این واقعیت، هیچ کس با نشان دادن کوچک بودن شخص دیگری هرگز خود را بزرگ نکرده است.
داشتن کاریزما در واقع به معنی الگو قرار دادن دیگران است. به دیگران احترام بگذارید حتی اگر در اطرافتان نباشند یا به شما ظلم کرده باشند؛ نه به این دلیل که برایتان اهمیتی ندارد، بلکه به دلیل اینکه می‌دانید احترام با اقداماتی که انجام می‌دهید بدست می‌آید.
۱۲- اشتباهات خود را بپذیرید.
به نظر می‌رسد افراد موفق دارای جذابیت بیشتری می‌باشند. با این حال، موفق‌ترین و جذاب‌ترین افراد معمولا فروتن نیز هستند.
آن‌ها اشتباهات خود را می‌پذیرند و از اعتراف به آن‌ها نمی‌ترسند. افراد موفق می‌فهمند که موفقیت صرفاً نتیجه زمان، فداکاری و ازخودگذشتگی است.
افراد دارای کاریزما با خود مهربان هستند. آن‌ها می‌دانند که اشتباه اجتناب‌ناپذیر و بخشی از روند رشد است.
آنچه اهمیت دارد، درس‌هایی است که از این اشتباهات گرفته می‌شود. این افراد هر روز در راستای بهبود خود تلاش می‌کنند.
۱۳- دائماً چیز جدیدی یاد بگیرید.
افراد کاریزماتیک به راحتی خود را با شرایط وفق می‌دهند. آن‌ها نه تنها به دیگران علاقه نشان داده، بلکه همیشه چیزی جالب برای گفتن دارند.
داشتن کاریزما به معنی یادگیری چیزهای جدید و وفق دادن خود با آنچه در دنیا اتفاق می‌افتد، است.
سعی کنید هر روز چیز جدیدی یاد بگیرید. یک دانش‌آموز مادام‌العمر باشید.
“هرگز یادگیری را متوقف نکنید، زیرا زندگی هرگز آموزش را متوقف نمی‌کند.”
این تغییرات کوچک می‌تواند تأثیر زیادی در نحوه مواجهه با اطرافیان داشته باشد. فقط با کمی تلاش، به یک شخص بسیار دوست‌داشتنی و کاریزماتیک تبدیل خواهید شد.
جمع‌بندی
شاید به نظر برسد کاریزما یک یک ویژگی شخصیتی و ذاتی است، اما بسیاری از دانشمندان علوم رفتاری معتقدند که می‌توان آن را آموخت. برخی از محققان می‌گویند کاریزما به میزان توانایی شما (قابلیت کنترل احساسات) و تأثیر شما (توانایی شما در حرکت دادن یا ایجاد انگیزه در دیگران) برمی‌گردد.
اگر اغلب لبخند بزنید، به چشمان افراد نگاه کنید و نام آن‌ها را مرتباً بگویید، دیگران احتمالاً شما را کاریزماتیک می‌بینند. همچنین اگر با گوش دادن به دقت با آن‌ها ارتباط برقرار کنید، خصوصیات و آسیب‌پذیری‌های خود را داشته باشید و به دنبال اشتراکات بگردید، محبوبیت بیشتری پیدا خواهید کرد.
همانطور که کاریزما را در خود ایجاد می‌کنید، مهم است که خودتان باشید؛ حتی اگر به این معنی باشد که از حضور در رویدادهای عمومی استرس‌زا سر باز زده و اجتماعات صمیمی‌تر و کوچک‌تر را انتخاب کنید که در آن‌ها می‌توان به طور موثر ارتباط برقرار کرد. کاریزما نمی‌تواند بدون اصالت، کنجکاوی واقعی و علاقه به افراد دیگر شکوفا شود.
