اگر از استعدادهایتان به طور کامل استفاده کنید، بهاحتمال زیاد در زندگی موفق خواهید شد. به طور مشابه، اگر بدانید نقاط ضعف شما چیست، مشکلات کمتری را متحمل شده و اگر این نقاط ضعف را مدیریت کنید تا در کاری که انجام میدهید تأثیری نداشته باشند، مسیر درستی را انتخاب خواهید کرد. اما چگونه میتوانید نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کرده و فرصتها و تهدیدهای ناشی از آنها را تحلیل کنید؟ انجام تحلیل SWOT فردی (SWOT Analysis) یک تکنیک مفید است که به شما در انجام این کار کمک میکند. به خاطر اهمیت این موضوع، در ادامه آنها را بیشتر توضیح میدهیم.
تجزیه و تحلیل SWOT شخصی چیست؟
اولین موارد مهم برای شناخت مسیر شما درک این چهار مسئله است. پیدا کردن SWOT که مخفف نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها میباشد، این درک را برای ما آسان میکند. تجزیه و تحلیل SWOT در دهه ۷۰ به عنوان یک ابزار برنامهریزی برای تجزیه و تحلیل یک پروژه حرفهای یا کسبوکارهای مختلف معرفی شد. امروزه بدون تغییر در شکل آن، هنوز برای کمک به کسبوکارها برای تمرکز، تجزیه و تحلیل پیشرفت و تصمیمگیری استراتژیک از این روش استفاده میشود.
روشی فراتر از یک ابزار تجاری
تجزیه و تحلیل SWOT یک تمرین توسعه مفید است که میتواند به شما در شناسایی و ارزیابی اهداف شخصی خودتان کمک کند. چیزی که SWOT را بسیار قدرتمند میکند این است که با کمی تفکر میتواند به شما در کشف فرصتهایی که در غیر این صورت آنها را مشاهده نکردهاید، کمک کند. با درک نقاط ضعف خود، میتوانید تهدیدهایی را که ممکن است به توانایی شما در حرکت به جلو آسیب برساند، مدیریت کرده و از بین ببرید.
اگر با استفاده از چارچوب SWOT به عملکرد خودتان نگاه کنید، میتوانید خود را از همسالان جدا کرده و استعدادها و تواناییهای تخصصی مورد نیاز خود را برای پیشرفت شغلی و دستیابی به اهداف شخصی خودتان، بیشتر توسعه دهید.
نحوه استفاده از تجزیه و تحلیل SWOT شخصی
در مرحلهای از زندگی قرار گرفتهاید که به تغییر شغل فکر میکنید؟ آماده شدن برای مصاحبه شغلی مرحله سختی برای شماست؟ فهرست کردن همه چیز در نمودار SWOT افکار شما را روشن میکند و به شکلگیری برنامه یا رزومه شما کمک میکند. همچنین شما را با نقاط قوت منحصربهفردی که دارید آشنا کرده و به وضوح نشان میدهد در چه مواردی از رقبای خود، متمایز هستید.
علاوه بر تمام این موارد، انجام این کار بسیار آسان است. بدون نیاز به آموزش قبلی، به راحتی میتوانید این روش را برای انتخاب مسیر درست در زندگیتان، طراحی کنید. برای انجام این کار، کافی است که تنها یک مربع را به چهار قسمت مساوی تقسیم کنید. شما میتوانید آن را با دست روی یک تکه کاغذ طراحی کنید. یا اگر میخواهید ظاهری منظمتر و حرفهایتر داشته باشید، از ابزارهای طراحی نمودار در اکسل، ورد یا مایند مپ (Mind Map) استفاده کنید.
یک هشدار مهم
توجه داشته باشید که هنگام ایجاد نمودار SWOT، سوگیریهای شخصی پاسخهای شما را شکل میدهد. حتی اگر از یک همکار در مورد نقاط قوت و ضعف خود سؤال میکنید، ممکن است آنها تمایلات خود را با قصد به شما تحمیل کنند. همچنین هیچگونه تعهدی برای تأیید اظهارات یا ادعاهای آنها وجود ندارد، به این معنی که افراد میتوانند هر موردی را به شما نسبت دهند اما دلیل منطقی برای آن نداشته باشند. پشتیبانگیری از جملات با مثال یا شامل یک یا دو نمونه مشخص عملی، راهی عالی برای کمک به حداقل رساندن این موضوع و ایجاد یک تحلیل درست است.
چگونه شروع کنیم؟
آیا شما از آن دسته افرادی هستید که از صحبت درباره خود متنفر هستند؟ اگر نه، پس خوششانس هستید و باید این مسئله را یک نقطه قوت مهم در خودتان بدانید. اما اگر جزو این دسته از افراد هستید، نگران نباشید. شما تنها نیستید. هیچ چیز ترسناکتر از یک صفحه خالی نیست، مخصوصا وقتی این وظیفه دلهرهآور را دارید که درباره خودتان صحبت کنید.
شناخت صحیح نقاط قوت و ضعف خود کار آسانی نیست؛ بنابراین فکر نکنید که مجبورید این کار را خودتان انجام دهید. یک دوست مورد اعتماد را پیدا کنید، یک اتاق آرام انتخاب کرده و نظر او را جویا شوید. بهتر است اگر این مشورتخواهی را با چند نفر از افرادی را که به آنها اعتماد دارید، انجام دهید تا نتایج به دست آمده دقیقتر باشند.
به خاطر داشته باشید:
همه از موهبت گپ زدن برخوردار نیستند. برخی از طریق نوشتن نظر خود را بهتر بیان میکنند؛ بنابراین ایده خوبی است که به مردم این امکان را بدهید تا افکار خود را از طریق ایمیل یا یک برنامه پیامرسانی برای شما بنویسند. این کار به دوستان شما این فرصت را میدهد تا نظر خود را در قالبی که برای آنها راحتتر است بیان کنند که به نوبه خود مزیت بیشتری برای داشتن پاسخهای متفکرانه و کامل به شما میدهد. این یعنی یک پیروزی بزرگ.
چالشهای SWOT خود را مشخص کنید
اجازه دهید تجزیه و تحلیل SWOT شخصی شما را آغاز کنیم. ابتدا نمودار خود را به چهار قسمت تقسیم کنید. سپس، با استفاده از تمام اطلاعاتی که جمعآوری کردهاید، شروع به نوشتن نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدات خود کنید.
نقاط قوت
اینجاست که میتوانید واقعا خودنمایی کنید. به یاد داشته باشید که تا آنجا که ممکن است آن را شخصی کنید. چه مهارتهایی را میتوانید برای شرکت یا نقش خود به ارمغان بیاورید؟ حتی بهتر، هر چیزی که شما را منحصربهفرد میکند، لیست کنید. به عنوان مثال، اگر شما یک طراح هستید، داشتن مدرک هنر و طراحی احتمالا شما را متمایز نمیکند، اما داشتن یک جایزه مهم در این زمینه بسیار ویژه است.
نتیجه سخن
تجزیه و تحلیل SWOT شخصی یک راه عالی برای سازماندهی، اولویتبندی و برنامهریزی توسعه شخصی شماست. این کار بدون محدودیت نیست و قالب ساده آن به این معنی است که شاید نیاز به تجزیه و تحلیل عمیقتری داشته باشد. اما به عنوان یک ابزار توسعه سریع و آسان بدون نیاز به آموزش، بسیار مفید است و قطعا ارزش این را دارد که بخشی از وقت شما را به خودش اختصاص دهد. این فرایند را با استفاده از یک ابزار نمودار ساده، طراحی کنید و در کوتاهترین زمان، به آگاهی مناسبی در مورد بزرگترین اهداف خود دست پیدا کنید.