توسعه محصول یک فعالیت تیمی است. اگر میخواهید یک محصول موفق ایجاد کنید، تیمهای اسکرام شما باید کارهای خود را به بهترین وجه انجام دهند. این بدان معنی است که کارمندان شما باید نقشی را که در روند توسعه بازی میکنند و چگونگی کمک به موفقیت کلی محصول را خوب درک کنند. مشاغل زیادی در توسعه مدیریت چابک به روش اسکرام وجود دارد و تعیین مسئولیتهای مربوط به هرکدام، ارتباط نادرست را برطرف میکند و پروژهها را در مسیر خود قرار میدهد.
این میان، دو نقشی که غالبا با یکدیگر اشتباه گرفته میشوند، اسکرام مستر (Scrum Master) و مالک محصول (Product Owner) هستند. اگرچه این دو با یکدیگر تعامل دارند، اما در طول فرایند توسعه وظایف منحصر به فردی را انجام میدهند. در نتیجه، تیم توسعه به تصویر واضحی از محصول دست مییابد و طرح کلی از مراحل لازم برای تحقق بخشیدن به آن را به دست میآورد.
در این مجال، قصد داریم نگاهی به جایگاه این دو نقش انداخته و تفاوتهای کلیدی هر یک از آنها در طول فرآیند تولید محصول تجزیه کنیم.
مبانی نقش اسکرام مستر (Scrum Master)
اسکرام مستر، بخشی از سهگانه تیم اسکرام است که شامل اسکرام مستر، صاحب محصول و تیم اصلی میباشد. اسکرام مستر با اطمینان از اینکه رویکرد اسکرام در طول تولید محصول یا نرمافزار پیادهسازی شده است، نقش خود را ایفا میکند.
فرایند اسکرام بر اساس چارچوب اسکرام است و چارچوب با استفاده از یک روش چابک طراحی شده است. اسکرام مستر اطمینان حاصل میکند که کل تیم با راهنمای لازم، روش مشخص و همه رویدادهای اسکرام آشنا هستند.
در بعضی موارد، اسکرام مستر با انجام کارهایی مانند بُرد کانبان (Kanban)، فرایندهای تیمی را نیز هدایت میکند. با استفاده از این روشها، آنها از ارائه تواناییهای هر فرد، درخواستهای در حال انجام، حوادث ناگهانی و پیشرفت اطمینان حاصل میکنند. اسکرام مستر همچنین باید نقش هماهنگکننده بین بخشها را نیز ایفا کنند.
علاوه بر اینها اسکرام مستر به طور مداوم برای افزایش کارایی تیم تلاش میکند و تغییراتی را در چشمانداز محصول، نقشهراه و موارد بکلاگ (Back Log) در پروژه، پیشنهاد میدهد. آنها به تیم توسعه و تیمهای مهندسی کمک میکنند تا فرآیندهای سریعتر و کارآمدتری را توسعه دهند.
نقش اسکرام مستر بیشتر یک نقش نظارتی است. بنابراین، آنها باید از همه روشهای چابک، حداقل محصول قابل ارائه (MVP) و فعالیتهای روزانه اسکرام آگاه باشند. همچنین آنها معمولا دارای گواهینامه اسکرام مستر از یک سازمان معتبر هستند.
در نهایت اسکرام مسترها، مسئولیت اجرای رویکرد اسکرام را با تیمهای توسعهدهنده و مهندسی دارند. این کار توضیحات شغلی آنها را بسیار ساده میکند.
مبانی نقش مالک محصول (Product Owner)
نقش مالک محصول بخشی دیگر از روند کار اسکرام است. با این حال، این نقش اغلب با مدیر محصول اشتباه گرفته میشود. تفاوت زیادی بین مالک محصول و مدیر محصول وجود دارد، که ما باید به آنها آگاه باشیم.
مالکان محصول وظیفه استفاده از رویکرد توسعه چابک را دارند تا مطمئن شوند محصول مناسب، توسعه را کامل میکند. بخش عمدهای از شغل آنها شامل برنامهریزی دقیق است. برای آن برنامهریزی، آنها نیاز به چشمانداز روشنی دارند که بر ارزش محصول تأکید کند.
در نتیجه، مالکان محصول با استفاده از داستانهای کاربر (user stories)، نیازهای محصول و کسب و کار، چشمانداز محصول را توسعه میدهند.
مالک محصول اسکرام همچنین پروندههای موجود در مورد محصول را مدیریت میکند. موارد بک لاگ که شامل تمام ویژگیهای گذشته و فعلی یک محصول است، از جمله این پروندههاست. همچنین هر تغییری که در طول مسیر ایجاد شده باشد را فهرست میکند. مدیریت محصولات باقیمانده نیز قسمت عمدهای از شرح وظایف آنها را تشکیل میدهد. برای اطمینان از عرضه صحیح محصول ، به روز نگه داشتن موارد موجود در محصول، ضروری است.
علاوه بر اینها آنها اولین کسانی هستند که تاریخ انتشار (یا تحویل) محصول را دریافت میکنند. در حالی که مالکان محصول نمیتوانند به تنهایی انتشار کالایی را کنترل کنند، اما میتوانند خواستار تصویب، مکث یا لغو عرضه شوند.
قسمت دیگری از شغل آنها برنامهریزی اسپرینت (Sprint Planning) و مدیریت پروژه است. شما میتوانید اسپرینتها را به عنوان نمونههای اولیه محصول در نظر بگیرید. اسپرینت به شما کمک میکند تا مشخص کنید آیا ویژگی در نظر گرفته شده برای محصول مناسب است یا خیر. آیا لازم است تغییراتی ایجاد شود و آیا محصول برای عرضه آماده است یا به زمان بیشتری احتیاج است.
صاحبان محصولات با ایجاد دیدگاه مناسب، نقشه راه و طرحریزی استراتژی، مطمئن میشوند که محصولات موفق به بازار راه پیدا کنند.
در نهایت صاحبان محصولات، کار تیمهای اسکرام را برنامهریزی و اولویتبندی می کنند. اما، برای انجام این کار، آنها باید در پشت صحنه با ذینفعان داخلی و خارجی کار کنند تا یک نقشهراه محصول مناسب ایجاد شود. این شامل مصاحبه با مشتریان، بررسی بازخورد محصول، تجزیه و تحلیل روند بازار و همکاری با مدیریت عالی برای تصویب چشمانداز محصول است.
مقایسه مهارتهای اسکرام مستر و مالک محصول
در حالی که هر دو نقش، اسکرام مستر و صاحب محصول، در تیم اسکرام عضو هستند، آنها برای انجام کارهای خود، به مهارتهای مختلفی نیاز دارند.
مهارتهای اسکرام مستر
اسکرام مستر برای اطمینان از اینکه تیم در مسیر درست است، هرگونه مانع از راه را برطرف میکند. آنها ضمن اطمینان از اینکه تیم، از شیوههای اسکرام پیروی میکند، عوامل حواس پرتی را کشف کرده و از شر آنها خلاص میشوند.
نتیجهگیری
مالکان محصول، مسئول ایجاد چشمانداز و برنامهریزی برای یک محصول موفق هستند. در حالی که اسکرام مسترها باید بر کل روند کار نظارت داشته و از کارآیی و مرتبط بودن آن اطمینان حاصل کند. در نتیجه، اسکرام مستر کارهای صاحب محصول را بررسی میکند و توصیههایی برای بهبودها پروژه یا بهترین روشها را برای اعمال تغییرات، ارائه میدهد. بنابراین، هر دو شغل برای دیدگاههای جداگانه به افراد مختلفی نیاز دارند. بسیاری از سازمانهای کوچک تمایل دارند این سوال را بپرسند که آیا صاحب محصول نیز میتواند اسکرام مستر باشد؟ راحتترین پاسخ، خیر است. دلیل اصلی آن ایجاد تضاد منافع در هر نقش میباشد.