مدیر محصول خوب چه کسی است؟

از نقش مدیر محصول (Product Manager) غالباً به عنوان “مدیرعامل محصول” نیز یاد می‌شود؛ اما مدیران محصولات به طور مستقیم در بیشتر مواردی که برای موفقیت محصولاتشان لازم است (از تحقیقات کاربر و داده‌ها تا طراحی و توسعه و بازاریابی، فروش و پشتیبانی) هیچ گونه اختیار مستقیم ندارند.  مدیران محصول، مدیر عامل محصول نیستند و نقش آن‌ها بسته به عوامل مختلف بسیار متفاوت است. بنابراین، اگر به دنبال استخدام شدن در نقش مدیر محصول هستید، چه نکاتی را باید در نظر بگیرید؟

مدیران محصول آینده هنگام ارزیابی نقش باید سه عامل اصلی را در نظر بگیرند: صلاحیت‌های اصلی، هوش هیجانی (EQ) و تناسب با شرکت. بهترین مدیران محصول مهارت‌های اصلی را فرا گرفته، دارای هوش هیجانی بالایی هستند و برای یک شرکت مناسب خود کار می‌کنند. بهترین مدیران محصول علاوه بر تولید محصولات جدید با ردیابی منظم و برقراری صلح بین مهندسی و تیم طراحی، محصولی مورد استفاده کاربر ایجاد می‌کنند که رشد چشمگیری داشته و حتی ممکن است یک صنعت را مختل کند.

صلاحیت‌های اصلی

صلاحیت‌های اصلی وجود دارد که هر مدیر محصول باید داشته باشد. بسیاری از آن‌ها می‌توانند توسط کلاس درس بدست آیند، اما بیشتر آن‌ها با تجربه، الگوهای خوب و مربی‌گری توسعه می‌یابند. برخی از نمونه‌های این صلاحیت‌ها عبارتند از:

• انجام مصاحبه با مشتری و آزمایش کاربر
• اجرای طراحی‌ها
• اولویت‌بندی ویژگی‌ها و برنامه‌ریزی نقشه راه
• هنر تخصیص منابع
• ارزیابی بازار
• تبدیل الزامات تجاری به فنی و بالعکس
• قیمت‌گذاری و مدل‌سازی درآمد
• تعریف و پیگیری معیارهای موفقیت

این صلاحیت‌های اصلی پایه و اساس هر مدیر محصول است و بهترین مدیران محصول این مهارت‌ها را در طول سال‌ها تعریف، ارسال و تکرار محصولات یاد می‌گیرند. این مدیران محصول در تأمل درباره اینکه هر یک از این صلاحیت‌ها در موفقیت یا عدم موفقیت محصولاتشان نقش داشته و تنظیم مداوم رویکرد خود بر اساس بازخورد مشتری، بسیار سرآمد هستند.

هوش هیجانی

یک مدیر محصول خوب ممکن است از بایدها و نبایدهای مصاحبه با مشتری آگاه باشد، اما بهترین مدیران محصول توانایی همدردی با مشتریان را در آن مصاحبه دارند، با زبان بدن و احساسات آن‌ها هماهنگ می شوند و می‌توانند به طرز حیرت‌انگیزی از نقاط درد مشتری باخبر شوند. یک مدیر محصول با هوش هیجانی بالا دارای روابط قوی در سازمان است و مهارت خوبی در دور زدن موانع داخلی و خارجی برای تولید یک محصول عالی دارد. در اینجا نگاه عمیق‌تری به چگونگی ارتباط چهار ویژگی اصلی هوش هیجانی وجود دارد که توسط دنیل گلمن تعریف شده است و نقش مدیر محصول را تعریف می‌کند:

مدیریت روابط: احتمالاً یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک مدیر محصول خوب، مهارت‌های مدیریت ارتباط اوست. با ایجاد ارتباطات معتبر و قابل اعتماد با ذی‌نفعان داخلی و خارجی، مدیران محصول به مردم الهام می‌دهند و به آن‌ها کمک می‌کنند تا از تمام توان بالقوه خود استفاده کنند. مدیریت روابط نیز در مذاکره موفقیت‌آمیز، حل تعارضات و کار با دیگران برای دستیابی به یک هدف مشترک بسیار حیاتی است. این کار به ویژه هنگامی که یک مدیر محصول وظیفه دارد تعادل بین نیازهای مشتریان، تیم‌های مهندسی محدود به منابع و اهداف درآمد شرکت را بر عهده بگیرد، چالش‌برانگیز است.

روابط معتبر و قابل اعتماد در داخل یک سازمان می‌تواند منجر به حمایت بیشتر شود و در صورت نیاز به بودجه اضافی برای یک محصول یا هنگامی که یک مهندس باید تحت تأثیر قرار گیرد تا یک رفع اشکال سریع را انجام دهد، مفید واقع شود. در خارج از یک سازمان، این مهارت‌ها می‌تواند مشتریان فعلی را ترغیب کند تا یک محصول جدید را برای بازخورد اولیه آزمایش کنند یا مشتری هدف را متقاعد کنند MVP یک محصول را امتحان نمایند. این مهارت‌های ارتباطی همچنین می‌تواند تفاوت بین داشتن مشتری خشمگین به دلیل اشکال وارد شده در محصول و کسانی که می‌گویند “نگران نباشید، ما می‌دانیم شما این مشکل را برطرف خواهید کرد” را برجسته سازد.

خودآگاهی: مدیران محصول باید خودآگاهی داشته باشند تا هدفمند باقی بمانند و از اعمال ترجیحات خود بر روی کاربران محصولات پرهیز کنند. اگر یک مدیر محصول عاشق یکی از محصولات باشد زیرا این محصول به نقاط درد خودش می‌پردازد، ممکن است باعث شود کاربر بگوید که با او هم‌عقیده است تا مورد پسند مدیر محصول قرار گیرد. اگر مدیر محصول خودآگاه نباشد، ممکن است اصرار به تولید محصول مورد علاقه خود داشته باشد حتی اگر تمام مصاحبه‌ها و شواهد مشتری بر خلاف آن را ثابت کنند. این عدم خودآگاهی می‌تواند اولویت‌های مهم‌تر را از بین ببرد یا به روابط مدیر محصول با مهندسان آسیب برساند، که اگر این محصول به راحتی توسط کاربران پذیرفته نشود ممکن است اعتماد به مدیر محصول خود را از دست بدهند.

مدیریت خود: مدیر محصول بودن می‌تواند فوق‌العاده استرس‌زا باشد. مدیرعامل یک چیز می‌خواهد، تیم مهندسی چیز دیگری و مشتریان نیز نظرات خود را در مورد محصولات دارند. مدیریت محدودیت‌های زمانی، اهداف درآمد، تقاضای بازار، تعارضات اولویت‌بندی و محدودیت منابع به طور یک باره برای افراد ضعیف مناسب نیست. اگر یک مدیر محصول نتواند احساسات خود را کنترل کند، می‌تواند به سرعت اعتماد به نفس خود را از دست بدهد. بهترین مدیران محصول می‌دانند که چگونه با اصرار، اما بدون انتقال احساس وحشت یا استرس، اولویت‌های مناسب را مورد هدف قرار دهند. این مدیران محصول همچنین می‌دانند چه موقع باید استراحت کنند و دوباره قدم بردارند.

آگاهی اجتماعی: به گفته گلمن، شایستگی‌های مرتبط با آگاهی اجتماعی همدلی، آگاهی سازمانی و خدمات است. مدیران محصول باید علاوه بر درک نگرانی‌های تیم فروش در مورد نحوه فروش کالا، تیم پشتیبانی در مورد چگونگی حمایت از آن یا تیم مهندسی در مورد نحوه ساخت آن، احساسات و نگرانی‌های مشتریان در مورد محصول خود را درک کنند. مدیران محصول باید درک عمیقی از نحوه فعالیت سازمان داشته باشند و سرمایه اجتماعی برای تأثیرگذاری در موفقیت محصول خود ایجاد کنند، از به دست آوردن بودجه و نیروی انسانی گرفته تا اطمینان از یک مهندس برتر برای کار بر روی محصول خود. سرانجام، مدیر محصول با آگاهی اجتماعی بهترین محصولات را به مشتریان خود ارائه می‌دهد که نیازهای آن‌ها را رفع کند.

شرکت مناسب

اگر بهترین مدیران محصول شایستگی‌های اصلی کاملاً توسعه یافته و هوش هیجانی را داشته باشند، آیا این بدان معنی است که فارغ از محل کارشان، صد درصد موفق خواهند شد؟ لزوما اینطور نیست. در حقیقت، استفاده از این مهارت‌ها و ویژگی‌های شخصیتی و به کارگیری آن‌ها در یک شرکت مناسب، چیزی است که در نهایت موفقیت را تضمین می‌کند.