مدیریت پروژه

کاربرد هوش مصنوعی (AI) در مدیریت پروژه

هوش مصنوعی (Artificial Intelligence یا AI) اصطلاحی است که از بدو تولدش در سال ۱۹۵۶ بحث‌های زیادی پیرامون آن شکل گرفته است. از فناوری اطلاعات گرفته تا امور مالی، هوش مصنوعی بر همه صنایع و کسب و کارهای مرتبط با آن‌ها تأثیر گذاشته است. در حالی که برخی نسبت به تأثیرات هوش مصنوعی تردید دارند، برخی دیگر آن را به عنوان یک تحول عظیم تلقی می‌کنند. همچنین انتظار می‌رود طی سال‌های آینده بر اصول مدیریت پروژه تأثیر زیادی بگذارد.

طبق راهنمای PMBOK، پنج مرحله مختلف در مدیریت پروژه وجود دارد:

  • شروع
  • برنامه‌ریزی
  • اجرا
  • نظارت و کنترل
  • بستن

قابلیت تفسیر داده‌های هوش مصنوعی می‌تواند بینش واقعی در مورد معیارهای پروژه را فراهم کند. این سیستم می‌تواند مدیران پروژه را قادر به تصمیم‌گیری مبتنی بر داده براساس تجربه گذشته سازد. به عنوان مثال، Cap Gemini  از سیستم محاسبات شناختی IBM Watson  برای بهبود استقرار منابع در پروژه‌ها از طریق برنامه‌ریزی کارآمد منابع استفاده می‌کند.

در این مقاله، ما در مورد روش‌های مختلفی که هوش مصنوعی می‌تواند در مدیریت پروژه کمک کند، صحبت خواهیم کرد.

اهمیت هوش مصنوعی در برنامه‌ریزی پروژه

پروژه شامل مجموعه‌ای از وظایف است که برای رسیدن به یک هدف خاص طراحی شده‌اند. پروژه می‌تواند توسعه یک محصول یا خدمات جدید، ساخت پل یا ساختمان، بازسازی خانه، به روزرسانی سیستم داده، اجرای کسب و کار جدید و غیره باشد.

صرف نظر از ماهیت و اندازه تکلیف، هر مدیر پروژه تلاش می‌کند اهداف پروژه را برآورده کند، یعنی تحویل آن در محدوده زمان و بودجه تعیین‌شده. برنامه‌ریزی موثر پروژه مسیر موفقیت آن را هموار می‌کند.

برنامه‌ریزی پروژه یکی از مولفه‌های اساسی مدیریت پروژه است. محدوده پروژه را تعیین و اهداف دستیابی به آن‌ها را مشخص می‌کند. طرح پروژه شامل چگونگی اجرا، نظارت، کنترل و بسته شدن پروژه است. این طرح باید شامل هر محدودیت پروژه، از جمله هزینه‌ها، ریسک‌ها، منابع و مهلت تعیین شده باشد. طرح پروژه شامل شش مرحله اساسی است:

  • ایجاد لیست وظایف
  • شکل‌گیری برنامه بودجه
  • تهیه برنامه مدیریت ریسک
  • تولید یک طرح ارتباطی
  • تهیه برنامه زمان‌بندی پروژه
  • اختصاص منابع مناسب برای کارهای مناسب

ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی به مدیران پروژه در انجام کارهای مختلف در هر مرحله از روند برنامه‌ریزی پروژه کمک می‌کنند. همچنین مدیران پروژه را قادر می‌سازد داده‌های پیچیده پروژه را پردازش کرده و الگوهایی را کشف کنند که ممکن است بر تحویل پروژه تأثیر بگذارد. هوش مصنوعی همچنین بیشتر کارهای زائد را خودکار می‌کند، در نتیجه باعث افزایش تعامل و بهره‌وری کارکنان می‌شود.

طبق گفته‌ی گارتنر، هوش مصنوعی ۸۰٪ از کارهای دستی مدیریت پروژه امروز را تا سال ۲۰۳۰ از بین می‌برد. ماشین‌های هوش مصنوعی همه چیز را از برنامه‌ریزی تا جمع‌آوری داده‌ها، ردیابی تا گزارش‌دهی و غیره به عهده می‌گیرند.

هوش مصنوعی در مدیریت پروژه

از زمان‌بندی تا تجزیه و تحلیل الگوهای تیم کاری، هوش مصنوعی به یک مزیت آشکار برای مدیران پروژه تبدیل شده است.

در اینجا برخی از کاربردهای هوش مصنوعی که به چرخه مدیریت پروژه کمک می‌کند را آورده‌ایم:

سیستم‌های خبره دانش بنیان (سیستم KBES)

سیستم خبره دانش بنیان یک برنامه رایانه‌ای است که دانش و مهارت‌های تحلیلی یک یا چند متخصص انسانی را در مورد یک مشکل خاص به نمایش می‌گذارد. این سیستم تجربه متخصص انسانی را ثبت کرده و این مورد را در رایانه کد می‌کند تا هر کاربر بتواند آن را درک کند.

در اینجا دیاگرام معماری KBES را می‌بینید.

مهندس دانش یا متخصص انسانی اطلاعات را به KBES می‌دهد. این اطلاعات غالباً اعلامی است، به عنوان مثال، متخصص برخی از حقایق، قوانین یا روابط را در پایگاه دانش بیان می‌کند. سپس موتور استنتاج از پایگاه دانش به عنوان یک پرونده داده برای تعیین دانش و تأمین خروجی استفاده می‌کند.

در بیشتر موارد، متخصصان از قوانین «اگر-پس» (IF-THEN) برای ورود دانش استفاده می‌کنند. قانون اگر-پس به شرح زیر است:

اگر <شرایط>، پس <راه‌حل>

راه‌حل بسته به قوانینی که وارد سیستم می‌شود محدود و مشخص می‌گردد. مثلا،

“اگر پستاندار دو پا بایستد و لباس بپوشد، پس یک انسان است.”

در اینجا، “دو پا” و “لباس می پوشد” شرایط است و بر اساس این دانش، KBES می‌تواند راه‌حل را به عنوان “یک انسان” تشخیص دهد.

سیستم‌های دانش بنیان در چندین برنامه کاربردی کار می‌کنند. در اینجا لیستی از برنامه‌های KBES وجود دارد:

  • طبقه‌بندی: شبکه براساس ویژگی‌های ذکر شده یک شیء را شناسایی می‌کند.
  • تشخیص: KBES هرگونه سوءعملکرد را از داده‌ها استنباط می‌کند.
  • نظارت: این سیستم داده‌های یک سیستم گذشته را برای پیش‌بینی الگوها مقایسه می‌کند.
  • برنامه‌ریزی: KBES طرحی را براساس پروژه تدوین یا اصلاح می‌کند.

به عنوان مثال در زمینه پزشکی، KBES به پزشکان کمک می‌کند بیماری‌ها را بهتر تشخیص دهند. KBES  همچنین در تشخیص عیب تجهیزات صنعتی، تجزیه و تحلیل مسیر بهمن (Avalanche Path Analysis) و مدیریت پول نقد استفاده می‌شود.

مثال دیگر KBES، سیستم ضبط حضور (ACRS) است. این سیستم خودکار هم برای مدیران و هم برای کارمندان موجب صرفه‌جویی می‌گردد. این سیستم با حذف ثبت دستی، خطاها را کاهش می‌دهد و از اختلافات جلوگیری می‌کند. ACRS مزایای مختلفی از جمله موارد زیر دارد:

  • اطلاعات فردی کارمندان
  • جستجوی سریع‌تر اطلاعات
  • تولید آسان و بررسی گزارشات
  • پشتیبان‌گیری کامل از پایگاه داده
  • مجوزهای خاص و سطح امنیتی برای کارمندان

جمع‌بندی

هوش مصنوعی نحوه کار شرکت‌ها را تغییر می‌دهد و مدیریت پروژه حوزه مهمی است که به طور مثبت تحت تأثیر آن قرار می‌گیرد. کاربردهای هوش مصنوعی در مدیریت پروژه جامع است. این سیستم‌ها راه حل‌ها، دقت، استراتژی و پشتیبانی پیشرفته را برای مدیر پروژه فراهم می‌کنند. همچنین باعث بهبود هوش هیجانی و خلاقیت مدیران پروژه شده و تعصبات تصمیم‌گیری فردی را از بین می‌برند.

به مرحله‌ای رسیده‌ایم که هوش مصنوعی نیاز به مداخله بیش از حد انسان را کاهش داده است. برای اولین بار، می‌تواند کارهای بیشتری را در یک بازه زمانی کوتاه‌تر انجام دهد. ابزارهای هوش مصنوعی مانند انبار داده‌ها ظرفیت ذخیره‌سازی بیش از هر زمان دیگری را دارند.


مجموعه

مدیریت پروژه

این پست بخشی از مجموعه مدیریت پروژه در کار و کسب است. ترتیب زیر را در این حوزه پیشنهاد می‌کنیم.

  1. هر آنچه باید در مورد زمان انجام و زمان چرخه بدانید
  2. ساختار تجزیه منابع (RBS) در مدیریت پروژه چیست و چگونه نوشته می‌شود؟‌
  3. نمودار SIPOC چیست و چه کاربردی در مدیریت پروژه دارد؟
  4. نظریه دو عاملی هرزبرگ چیست و چه کاربردی در مدیریت پروژه دارد؟
  5. زمان تکت (Takt Time) چیست و چه اهمیتی دارد؟
  6. اصول مدیریت پروژه بازاریابی چابک
  7. راهنمای کامل مدیریت پروژه به زبان ساده: چگونه پروژه را قبل از پایان دنیا تمام کنیم! (به همراه دانلود فایل نمونه مدیریت پروژه)
  8. راهنمای کامل مدیریت پروژه براساس PMBOK
  9. مروری بر مفهوم پروژه و استاندارد PMBOK
  10. آموزش و راهنمای کامل مدیریت پروژه براساس PRINCE2
  11. مدیریت چابک و ناب چه تفاوت‌هایی دارند؟
  12. راهنمای کامل اصول مدیریت پروژه
  13. مدیر پروژه کیست و چه وظایفی دارد؟
  14. مدیر پروژه فنی کیست و چگونه می‌توانیم به این نقش دست یابیم؟
  15. تفاوت مدیر پروژه و مدیر برنامه در چیست؟
  16. ۱۶ مهارت ضروری که مدیران پروژه باید داشته باشند
  17. داشبورد مدیریتی (Executive Dashboard) چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
  18. مدیریت پروژه ساخت و ساز و مدیریت پروژه ساختمانی چیست؟
  19. معرفی برترین مسئولیت‌های مدیر پروژه ساختمانی
  20. بودجه‌بندی پروژه چیست و چگونه انجام می‌شود؟
  21. تعریف هزینه عملیاتی (OpEx) و هزینه سرمایه‌ای (CapEx)
  22. سرریز هزینه (Cost Overrun) چیست و چگونه از آن جلوگیری کنیم؟
  23. دستیار مدیر پروژه (Assistant Project Manager) کیست؟
  24. فرایند جمع‌آوری نیازمندی‌ها در پروژه
  25. مدیریت پورتفولیو پروژه چیست و چه اجزایی دارد؟
  26. هرآنچه باید در مورد جمع‌آوری نیازمندی‌ها در مدیریت پروژه بدانید
  27. راهنمای مدیریت انتشار (Release Management)
  28. مدیریت تدارکات پروژه چیست و چه اهمیتی در پروژه دارد؟
  29. راهنمای کامل تعریف، مزایا و روش‌های کنترل هزینه (Cost Control)
  30. کنترل پروژه چیست و چه مراحلی دارد؟
  31. چرخه عمر پروژه چیست و چه اهمیتی دارد؟
  32. تعریف انجام شده یا Definition of Done به چه معناست؟
  33. ساختار شکست کار (WBS) در مدیریت پروژه چیست و چگونه اجرا می‌شود؟
  34. مدیریت محدوده پروژه (Project Scope) چیست و چه اهمیتی دارد؟
  35. منشور پروژه (Project Charter) چیست و چگونه تهیه می‌شود؟
  36. چگونه جدول زمانی یا برنامه زمان‌بندی پروژه را ایجاد کنیم؟
  37. مدیریت ارزش کسب شده یا EVM چیست و چه اصولی دارد؟
  38. مدیریت قرارداد (Contract Management): مراحل، چالش‌ها و مزایا
  39. بهترین مدارک و گواهینامه‌های مدیریت پروژه در دنیا کدام مدارک هستند؟
  40. جلسه آغاز پروژه (Project Kickoff Meeting) چیست و چگونه برگزار می‌شود؟
  41. تعریف مدیریت وظایف در مدیریت پروژه
  42. مدیریت وظیفه در مقایسه با مدیریت پروژه؛ کدام برای شما بهتر است؟
  43. مدیر محصول خوب چه کسی است؟
  44. ماتریس RACI چیست و چگونه اجرا می‌شود؟
  45. برنامه عملیاتی (Action Plan) چیست و چگونه نوشته می‌شود؟
  46. ۵ دلیل اینکه باید نرم‌افزار اکسل را در مدیریت پروژه کنار بگذاریم
  47. معرفی برترین نرم‌افزارهای مدیریت پروژه
  48. معرفی مهم‌ترین مهارت‌های مدیریت پروژه
  49. معرفی برترین متریک‌های مدیریت پروژه
  50. نقش و مسئولیت‌های دفتر مدیریت پروژه (PMO) در سازمان چیست؟
  51. ذینفعان در مدیریت پروژه چه کسانی هستند؟
  52. راهنمای کامل مدیریت ذینفعان پروژه
  53. راهنمای کامل معرفی برنامه مدیریت پروژه (Project Management Plan)
  54. استراتژی محصول چیست و چگونه تدوین می‌شود؟
  55. نقشه راه محصول (Product Roadmap) چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟
  56. چگونه از شکست فاجعه بار در پروژه جلوگیری کنیم؟
  57. نکات کلیدی که باید در مورد اکشن پلن (Action Plan) و نحوه نوشتن آن بدانید
  58. کاربرد هوش مصنوعی (AI) در مدیریت پروژه
  59. نمودار Burndown چیست و چه انواع و محدودیت‌هایی دارد؟
  60. برون سپاری فرایند دانش چیست و چگونه انجام می‌شود؟
  61. یکپارچه‌سازی و مدیریت خدمات (SIAM) چیست و چه کاربردی در کسب و کار دارد؟
  62. معرفی یک چارچوب ۳ مرحله‌ای برای نوشتن اهداف پروژه بهتر
  63. نظریه انگیزش مزلو چیست و چه کاربردی در مدیریت پروژه دارد؟
  64. مدل WSJF برای اولویت‌بندی کارهای پروژه و محصول
  65. چرا تیم‌های چابک به منشور تیم (Team Charter) نیاز دارند؟
  66. چارچوب کریستال در روش چابک چیست؟
  67. بررسی برآورد از پایین به بالا و کاربرد آن در مدیریت پروژه
  68. روش نمودار تقدم (PDM) چیست و چگونه در مدیریت پروژه استفاده می‌شود‌؟
  69. اصل هرم چیست و چگونه در ارائه به ما کمک می‌کند؟
  70. راهنمای گام به گام ایجاد نقشه راه محصول
  71. نظریه ذینفعان چیست و چه کاربردی در کسب و کار دارد؟‌
  72. تحقیق کاربر در UX چابک: چگونه UX و توسعه چابک دست به دست هم می‌دهند؟
  73. ۵ مورد از رایج‌ترین نشانه‌های شکست پروژه و نحوه جلوگیری از آن‌ها
  74. بک لاگ چیست و چرا در مدیریت پروژه اهمیت دارد؟
  75. اصلاح بک‌لاگ چیست و به چه منظور انجام می‌شود؟
  76. الزامات غیرعملکردی کدامند و چگونه می‌توان آن‌ها را در پروژه گنجاند؟

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دوره جامع و بلندمدت «تحلیلگر حرفه‌ای کسب‌وکار» با رویکرد کاربردی و اجراییاطلاعات بیشتر و ثبت‌نام
بستن