معرفی تکنیک‌های مهم در تحلیل کسب و کار بر اساس BABOK

چقدر تحلیل کسب و کار BABOK را ‌می‌شناسید؟ ‌می‌دانیم که هر کسب و کاری که راه‌اندازی ‌می‌شود برای رسیدن به نتیجه مطلوب نیاز به استراتژی مخصوص خود دارد. در واقع باید کسب و کار در محیطی دقیق و درست تحلیل شود تا به یک حد موفقیت دست یابد. از سوی دیگر نیاز به بررسی کسب و کار رقیب است و همه این موارد سبب ‌می‌شود تا استانداردهای تحلیل کسب و کار BABOK را بررسی و شناسایی کنیم.

تحلیل کسب و کار BABOK در یک نگاه

تحلیل کسب و کار BABOK یعنی استانداردی که به واسطه آن ‌می‌توان کسب و کار را تجزیه و تحلیل کرد و یک نوع بدنه دانش برای تحلیل کسب و کار یک سازمان محسوب ‌می‌شود.

در تحلیل کسب و کار BABOK آنچه بسیار مشهود است، ارتباط مستقیم روش‌های موجود با کارهای روزمره است. یعنی شما با مطالعه روش‌های تحلیل کسب و کار BABOK به سادگی ‌می‌توانید آن را وارد حیطه کاری خود نمایید و از آن استفاده کنید. این استاندارد به شما اجازه ‌می‌دهد که خروجی‌های دقیقی از کسب و کار داشته باشید و سطح شبیه سازی خوبی را در نظر ‌می‌گیرد.

تحلیل کسب و کار BABOK را با یک مثال ساده توضیح ‌می‌دهیم. فرض کنید که یک سازمان در حوزه فناوری اطلاعات مشغول به فعالیت است و شما به عنوان مدیر فروش این سازمان قرار است که روشی پیدا کنید تا مدیریت ارتباط با مشتریان شرکت به درستی دنبال شود چون شما به عنوان یک مدیر فروش قرار است روش‌های درست ارتباط با مشتری را بلد باشید. اگر این روش صورت بگیرد ‌می‌تواند اطلاعات خوبی به تحلیلگر کسب و کار ارائه دهد.

فردی وجود دارد که به آن تحلیلگر ‌می‌گویند و در این اینجا فردی است که ‌می‌داند BABOK چیست و چطور کار ‌می‌کند. او اطلاعات زیر را از سیستم استخراج ‌می‌کند.

در ابتدا برنامه‌ریزی و مدیریت کسب و کار را تعیین ‌می‌کند، سپس اطلاعتی در مورد اهداف و استخراج نیازمندی‌ها فراهم ‌می‌سازد تا تعیین هدف به درستی صورت بگیرد. پس از آن نوبت به اعتبارسنجی است که بر اساس نیازهای کسب و کار و پروژه‌های در حال اجرا صورت ‌می‌گیرد و در نهایت نوبت به ارائه راه حل‌های مناسب برای رفع نیازها خواهد بود. پس از این بخش زمان‌بندی برای رسیدن به اهداف تعیین شده مشخص ‌می‌شود و مشخص است که پروسه مستندسازی نیز باید به درستی ارزیابی شود.

در قوانین تحلیل کسب و کار BABOK بسیار مهم است که ذینفعان تا حدی متوجه روش تحلیل باشند در غیر این صورت مشکلات زیادی ایجاد خواهد شد و دردساز ‌می‌شود.

ذینفع شرکت نامبرده ‌می‌تواند تحلیلگر کسب و کار باشد یا شامل افرادی مانند، کارشناس محصول، مشتریان، مدیر پروژه، پشتیبان عملیاتی، رگولاتور و تامین کننده و یا فردی که نقش حا‌می‌ مالی را بر عهده دارد. ( ذی نفع بر اساس موقعیت شرکت متفاوت است)

تکنیک‌های اصلی تحلیل کسب و کار BABOK

در بخش اول از مقاله متوجه شدیم که تحلیل کسب و کار BABOK قرار است چه کاری انجام دهد و مشخص است که اگر قوانین تحلیل کسب و کار BABOK به درستی صورت بگیرد ریسک شکست برای شرکت به حداقل ‌می‌رسد. حال یک سری تکنیک‌های مهم تحلیل کسب و کار BABOK وجود دارد که ‌می‌بایست شفاف سازی شود.

ارزیابی شاخص‌ها: اولین تکنیک مربوط به BABOK ارزیابی شاخص‌ها و محاسبه میزان مقبولیت است. این تکنیک در تخصیص منابع بسیار مهم است و برای مناقصه‌های تجاری یک رکن اصلی محسوب ‌می‌شود. طبق این تکنیک قرار است که شرایط مناسبی برای گروه‌های کلیدی ذینفع تعیین شود تا راه‌حلی مشخص به تحقق برسد.

تعیین وضعیت عملکرد سازمان: وضعیت عملکرد سازمان بسیار مهم است و برای تعیین این موضوع نیاز به بنچمارک (Benchmark) است. بنچمارک مشخص ‌می‌سازد که وضعیت عملکرد سازمان موردنظر در مقایسه با سایر سازمان‌های هم هدف به چه صورت است و در واقع مارک یا امتیاز مربوط به سازمان مورد نظر مشخص ‌می‌شود.

ایده‌های فکری نو: این تکنیک که برخی از افراد آن را طوفان فکری ‌می‌نامند در واقع استخراج یک سری ایده‌های نو است که البته باید در دوره زمانی کوتاه مدت صورت بگیرد و تنها توسط گروهی از افراد تعیین شده به نتیجه خواهد رسید.

آنالیز قوانین کسب و کار: یک سری فرآیند در سازمان‌ها به صورت همیشگی دنبال ‌می‌شود و مربوط به عملکرد سازمان است، در این تکتیک از تحلیل کسب و کار BABOK نیاز است که قواعد و اصولی تعریف شود تا فرایند تصمیم گیری با کمترین خطا دنبال شود و البته که این موضوع بسیار مهم است.

مستندسازی دیتا: داده‌ها قلب تپنده هر سازمانی هستند. مستندسازی داده‌ها موضوعی بسیار مهم است و البته که پیش از مستندسازی ‌می‌بایست فرآیند گردآوری به درستی صورت بگیرد. مستندسازی داده بر اساس تعاریفی که از کلمات کلیدی وجود دارد بررسی ‌می‌شود و طبق فعالیت‌های تجاری سازمان ارزیابی ‌می‌شود.

مصورسازی جریان دیتا: ورودی‌های یک سازمان باید به درستی مصور سازی شوند، از سوی دیگر پردازش و نگهداری و همینطور خروج داده از سازمان نیز موضوع پر اهمیتی است و باید ترتیب اثر داده شود. مصور سازی داده‌ها ‌می‌تواند شانس پذیرش و سودآوری را بیشتر کند.

مدل سازی فرضیات: دامنه فعالیت تجاری در یک شرکت به واسطه فرضیاتی که برای آن تعریف ‌می‌شود رشد خواهد کرد بنابراین بسیار مهم است که داده‌ها در یک فضای درست مدلسازی شود. البته که مدل سازی ‌می‌بایست بر اساس روش‌های تحلیل کسب و کار BABOK صورت بگیرد و اطلاعات مرتبط با آن نیز وارد میدان شود.

آنالیز فرایند تصمیم گیری: تصمیماتی که برای یک شرکت یا سازمان گرفته ‌می‌شود بر طبق تحلیل کسب و کار BABOK نیاز به تحلیل دارند. مشخص است که فرایند تصمیم گیری در شرایط عدم قطعیت دنبال ‌می‌شود و چالش‌ها و شرایط پیچیده‌ای را مدنظر قرار ‌می‌گیرد.

آنالیز مستندات: یک سری مستندات برای مسائل مشابه جمع آوری شده است و راه حل‌های مربوط به این بخش و همینطور راه‌های جدید و ترکیب آنها ‌می‌تواند تحلیل کسب و کار BABOK را یک عملکرد واقعی در نظر بگیرد. برای آشنایی بیشتر با مستندات تحلیل کسب و کار پیشنهاد می‌کنیم مقاله “۹ نوع مستندات برای نیازمندی‌های تحلیل کسب و کار و کاربرد آن‌ها” را مطالعه کنید.

تکنیک‌های تکمیلی تحلیل کسب و کار BABOK

در قوانین تحلیل کسب و کار BABOK تاکید زیادی بر روی پیش‌بینی هزینه‌ها شده است و از آن به عنوان یکی از تکنیک‌های تکمیلی تحلیل کسب و کار BABOK یاد ‌می‌شود. منابع مورد نیاز برای رسیدن به هدف مورد نظر باید مشخص شود و هزینه‌ها ‌می‌بایست به طور دقیق پیش‌بینی شود. از سوی دیگر نیاز است که کارگروه‌های هدفمندی برای موقعیت یادگیری سازمانی آماده باشند و همینطور نظرات مختلف را برای رسیدن به فرصت‌های پیش روی بررسی کنند.

در تحلیل کسب و کار BABOK تجزیه و تحلیل کاربردی بسیار مهم است به طوری که واحدهای بزرگ باید به بخش‌های کوچکتر تبدیل شوند و در نهایت المان‌های مختلفی نیز ارزیابی شوند. تجزیه فرایندها در این زمینه بسیار مهم است و باید رویکرد کاربردی وجود داشته باشد.

در روش‌هایی که در مسیر کسب و کار BABOK دیده ‌می‌شود بخشی مربوط به تحلیل روابط علل ریشه‌ای است که در واقع در باب مقایسه یک سری چالش‌های مختلف ارزیابی ‌می‌شود. مشخص است که این رویکردها ‌می‌تواند چالش‌های جدید شناسایی شده را نیز مدنظر قرار دهد.

در تحلیل کسب و کار BABOK نیاز به بررسی موضوعاتی است که افراد مختلف از آن اطلاع دارند، مشخص است که افراد در این زمینه ‌می‌توانند مستندسازی‌های گسترده‌ای داشته باشند و فرد ‌می‌تواند در بهترین شرایط به رویکرد قابل قبولی دست یابد. افراد در این حوزه مستندسازی را بخش مهمی‌ تلقی ‌می‌کنند. یادگیری سازمانی در BABOK به گزارش‌های گذشته و یادگیری فرصت‌ها و تجربیات اشاره دارد. همینطور یک سری شاخص‌های کلیدی عملکرد بررسی ‌می‌شود که ‌می‌توان راه‌حلی منتخب باشد. راه حل‌های منتخب ‌می‌بایست به طور دقیق ارزیابی شوند و همینطور مشخصات مربوط به یک عملکرد بررسی شود و مشخصاتی که غیر ضروری هستند نیز حذف شود.

اجرای تحلیل کسب و کار BABOK و نتیجه آن

در اجرای تحلیل کسب و کار BABOK نیاز است که روابط به درستی توصیف شود و مسئولیت‌ها بررسی شود. از سوی دیگر ‌می‌بایست ساختارهای گزارش دهی نیز بررسی شود تا ساختار با اهداف سازمانی همسو باشد.

مشکلاتی که در این زمینه دیده ‌می‌شود مربوط به رفع نواقص و ریسک‌های وجود است که از طریق فعالیت‌های سازمانی تحلیل ‌می‌شود و ردیابی در این زمینه نتایج خوبی به دنبال دارد. نیاز است که نمونه اولیه به طور دقیق تهیه شود و رابط‌های کاربری سازمان نیز توصیف شوند. از سوی دیگر یکپارچه‌سازی اطلاعات از کانال‌های مختلف موضوع مهمی ‌است.

حوزه‌های تاثیرگذار بر روی یک سازمان ‌می‌بایست شناسایی شوند و مدیریت لازم بر روی آنها صورت بگیرد. از سوی دیگر حوزه‌هایی که در شرایط غیر قطعی قرار گرفته‌اند ‌می‌بایست بتوانند بر روی سازمان همسان سازی شوند. یک سری مسائل در سازمان دیده ‌می‌شود که نیاز به ریشه‌یابی دارند و البته که انالیز ریشه یابی در این زمینه بهبود خوبی خواهد داشت.

تعامل هدف‌ها موضوعی جدید در ساختار تحلیل کسب و کار BABOK محسوب ‌می‌شود و باید نحوه تعامل اهداف و نقش‌ها به طور دقیق بررسی شود. تعامل بین سازمان‌ها با یکدیگر یکی از موارد پر اهمیت محسوب ‌می‌شود.

جمع بندی

شاید با خواندن مقاله بالا در مورد تحلیل کسب و کار BABOK بگویید چطور ممکن است همه این تکنیک‌ها برای یک سازمان رعایت شود؟ اصلاً چطور ممکن است که یک تحلیلگر به صفر تا صد تحلیل کسب و کار BABOK تسلط داشته باشد. موضوع از این قرار است که تحلیلگرانی که روش‌های تحلیل کسب و کار BABOK را انتخاب ‌می‌کنند بر اساس شرایط سازمان و موقعیتی که برای آن تعریف شده است اقدام به انتخاب موارد بهتر به نسبت سایر موارد ‌می‌کنند. مشخص است که روش‌های تحلیل کسب و کار ‌می‌تواند شرایط قابل قبولی از این تکنیک‌ها را در بر بگیرد. در تحلیل کسب و کار BABOK قرار است که هر سازمان در شرایط ایده آل بررسی شود و بهترین تصمیم‌گیری برای آن صورت بگیرد.