تعریف تحلیل کسب و کار براساس BABOK چیست؟

این مقاله به طور مختصر، اصول تحلیل کسب و کار براساس راهنمای BABOK را معرفی می‌کند و توضیح می‌دهد. BABOK به معنی پیکره دانش تحلیل کسب و کار، منبع رسمی برای تحلیل گران کسب و کار و امتحان IIBA است. در واقع این کتاب، یک راهنمای کامل و جامع برای تحلیل کسب و کار به شمار می‌رود.

IIBA (موسسه بین المللی تحلیل کسب و کار) سطوحی از مدرک تحلیل کسب و کار را نیز معرفی کرده است. راهنمای BABOK منبع همه این سطوح می‌باشد و صرفا تفاوت در میزان تجربه و سوابق فرد متقاضی و سطح آزمون موردنظر است. اگر علاقه‌مند هستید تا در مورد گواهینامه‌ها بیشتر بدانید، در ادامه مطلب درباره آن توضیح می‌دهیم.

ساختار تحلیل کسب و کار BABOK

موسسه IIBA کتاب تحلیل کسب و کار BABOK را معرفی کرده است و نسخه سوم آن هم‌اکنون در دسترس تحلیلگران کسب و کار می‌باشد.

کتاب راهنمای BABOK چه ساختاری دارد؟ این راهنما از پنج بخش کلیدی تشکیل شده. این قسمت ها شامل:

•       مفاهیم اصلی
•       وظایف و حوزه های دانش
•       توانایی ها
•       تکنیک ها
•       چشم اندازها

هستند. حالا بیایید به هر کدام از این بخش ها نگاهی بیندازیم.

مفاهیم اصلی

مفاهیم اصلی، ستون BABOK هستند. تحلیل کسب و کار، بر اساس همین مفاهیم شکل گرفته‌اند. این مفاهیم همچنین قسمتی از مدل مفاهیم اصلی تحلیل کسب و کار یا همان BACCM را تشکیل می‌دهد. در مدل مذکور، مفاهیم اساسی تحلیل کسب و کار مانند تغییر، ارزش، ذی‌نفعان و … تعریف شده و روابط میان این مفاهیم مشخص می‌شود.

وظایف و حوزه‌های دانش

تحلیل کسب و کار به ۶ حوزه دانشی تقسیم بندی شده است. این ۶ حوزه تمام قسمت های تحلیل کسب و کار را تحت پوشش قرار می‌دهند. نکته مهم این است که این حوزه‌های دانشی بیانگر یک رابطه خطی و سلسه مراتبی نیستند بلکه بنا به نوع تحلیل کسب و کار می‌توانند به جای هم استفاده شوند. هر کدام از این حوزه ها خود به وظایف دیگری تقسیم می شوند که این وظایف کاملا با یکدیگر رابطه دارند و دارای هماهنگی هستند. در مجموع ما در این ۶ حوزه دانشی با ۳۰ وظیفه آشنا می‌شویم که بنا به نیاز یک تحلیلگر کسب و کار آن‌ها را انتخاب و اجرا می‌نماید.

راهنمای BABOK هر کدام از این وظایف را با ساختار و جزئیات خوبی به شکل سیستماتیک توصیف می‌کند. در تصویر زیر شما حوزه‌های دانشی تحلیل کسب و کار را می‌بینید.

برای مثال، حوزه دانشی استخراج نیازمندی‌ها و همکاری، به وظایف زیر تقسیم می‌شود:

• آمادگی برای استخراج
• استخراج کردن
• تایید نتایج استخراج
• انتشار اطلاعات تحلیل کسب و کار
• مدیریت همکاری با ذی‌نفعان

به زبان ساده، در این مرحله، ما دنبال این هستیم که نیازمندی‌های ذی‌نفعان در رابطه با یک محصول و یا یک مشکل را کشف کنیم. برای این منظور ۵ وظیفه انجام می‌شود که به جزئیات درباره هرکدام BABOK توضیحاتی ارائه می‌دهد و تکنیک‌های موردنیاز هرکدام را نیز توضیح می‌دهد. این یکی از مهم‌ترین حوزه‌های دانشی است که آموزش استخراج نیازمندی‌ها خود مبحثی جداگانه و مفصل است.

بنابراین علاوه بر این‌ها، هر کدام از این وظایف که نام بردیم، با جزئیات و ورودی و خروجی و راهنما، ابزار و تکنیک‌های موردنیاز، در کتاب اصلی مورد بحث قرار گرفته است.

توانایی‌ها

طبق تعریف کتاب راهنمای BABOK، بخش توانایی ها، شامل تعاریفی از رفتارها، مشخصات، دانش و خصوصیات شخصی است که به بهبود تحلیل کسب و کار کمک میکند.

توانایی هایی که در راهنما توصیف شده، عمومی است و می‌تواند در حوزه های دیگر هم به کار رود. توانایی ها به ۶ قسمت تقسیم بندی شده اند، مثل تفکر تحلیلی و توانایی حل مسئله، توانایی ارتباط عمومی و غیره. همانطور که مشاهده کردید، این توانایی ها میتواند در حوزه های دیگر هم کاربردی باشد. هدف BABOK از تعریف این بخش این بوده که دید مناسبی هم به کارفرمایان و هم به متقاضیان کار در خصوص مهارت‌ها و توانمندی‌های موردنیاز این شغل بدهد.

تکنیک‌ها

راهنما برای هر وظیفه‌ای در حوزه های مختلف، یک سری تکنیک‌ها در نظر گرفته است.  یک تحلیل گر کسب و کار میتواند از این تکنیک ها استفاده کند تا وظایف خود را انجام دهد. این راهنما، معروف ترین و پر کاربرد ترین تکنیک‌ها را جمع آوری کرده است. علاوه بر آن، راهنمای BABOK می‌گوید که تحلیل گران کسب و کار از تجربه و قدرت تصمیم گیری خود استفاده کرده و مناسب‌ترین تکنیک را برای آن وضعیت انتخاب و از آن استفاده می‌کنند. یک مثال برای تکنیک‌هایی که گفته شد، تکنیک ۵ چرا در تحلیل کسب و کار است.

چشم‌اندازها

چشم انداز ها یکی از مفاهیم اصلی هستند، که تمرکز روی فعالیت های تحلیلی را برای پروژه فراهم میکنند. برای مثال، Agile یکی از آن چشم اندازها است که به اهمیت استفاده از دیدگاه های جدید چابک به جای دیدگاه های قدیمی اشاره میکند. یکی دیگر از چشم‌اندازها، روابط میان تحلیل و مدیریت فرایند با تحلیل کسب و کار است که نشان می‌دهد چه زمان‌هایی تحلیلگران کسب و کار از BPMN استفاده می‌کنند.

مدرک بین‌المللی تحلیل کسب و کار BABOK

موسسه بین‌المللی تحلیل کسب و کار یعنی IIBA سلسله مدارک و مراتبی نیز برای افرادی که به طور حرفه‌ای روی تحلیل کسب و کار متمرکز هستند، تعریف کرده است. به طور خلاصه این مدارک در ۳ سطح می‌باشند که براساس میزان تجربه کاری و حرفه‌ای افراد، می‌توانند تقسیم‌بندی شوند. دستیابی به مدرک بالاتر مستلزم مدرک سطح قبلی نیست و یک متقاضی می‌تواند به طور مستقیم مثلا برای مدرک CBAP اقدام کند.

به غیر از مدارک بالا، IIBA چند مدرک تخصصی در حوزه مدیریت چابک و علم داده نیز تعریف کرده است. مدرک تحلیل کسب و کار BABOK در سراسر دنیا معتبر بوده و در بسیاری از جایگاه‌های شغلی یک امتیاز محسوب شده یا به آن ارجاع داده می‌شود.

آموزش تحلیل کسب و کار BABOK

تحلیل کسب و کار به یکی از حوزه‌های در حال رشد بدل شده و ارزش آن روز به روز بیشتر برای سازمان‌ها نمایان می‌شود. به همین دلیل یادگیری آن می‌توانید یک مزیت رقابتی مهم باشد  و همچنین مسیر را برای پیشرفت در این حوزه فراهم نماید. چنانچه به این حوزه علاقه‌مند هستید صفحه دوره تحلیل کسب و کار BABOK را ببینید.